Waarom de VS Azië plots een zak(je) geld geven
Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken Pompeo wil miljarden pompen in Aziatische infrastructuur. En geeft China een veeg uit de pan.
De Verenigde Staten hebben China in het vizier en dat zal de wereld geweten hebben. Na de eerste wapenfeiten van hun handelsoorlog beloofde minister Mike Pompeo gisteren tijdens een rondreis in Maleisië en Indonesië 133 miljoen dollar directe financiering in ZuidoostAzië. Dat geld gaat naar technologieprojecten, energie en infrastructuur. Dat budget is een duidelijke poging om te concurreren met China’s Belt and Road Initiative (BRI).
Pompeo noemde het Amerikaanse kapitaal een voorschot op ‘een nieuw tijdperk van samenwerking’. Er komt een agentschap dat samen met de privésector initiatieven moet opzetten in de regio. Helemaal onbaatzuchtig is het plan niet: het moet Amerikaanse tech en infrastructuurbedrijven aanporren om een stapje te zetten in wat ‘voor de komende jaren de meest competitieve regio ter wereld zal zijn’, aldus Pompeo.
BRI, het Chinese wereldwijde investeringsplan voor havens, kanalen, internetinfrastructuur en zoveel meer, ligt al een tijd onder vuur. Partnerlanden klagen over wurgcontracten, hoge interesten op leningen of de inzet van Chinese in plaats van lokale arbeiders.
133 miljoen vs. 1 biljoen
Opvallend was hoe gretig Pompeo daarop alludeerde. Zo zei hij dat de VS ‘strategische partnerschappen zoeken, geen strategische ondergeschiktheid’. Hij sneerde verder: ‘Wat men krijgt bij Amerikaanse bedrijven: eerlijke contracten, eerlijke voorwaarden en geen onzin buiten het boekje. Wij zullen ingaan tegen elk land dat probeert om de regio te domineren.’ Het steekt de Amerikanen duidelijk dat China BRI strategisch inzet om in Azië en Afrika invloed te krijgen.
De Global Times, een spreekbuis voor Chinese machthebbers, reageerde laconiek: ‘De noden in de regio zijn zo hoog dat verschillende plannen naast elkaar kunnen bestaan. BRI gaat door, los van de sarcastische of egoïstische opmerkingen van andere landen.’
Volgens de Aziatische Ontwikkelingsbank heeft de regio tot 2030 behoefte aan 28 biljoen dollar voor infrastructuur. Dat gaat van rioleringen om de megasteden gezond te houden, bescherming tegen de klimaatopwarming en projecten om de jonge bevolking aan het werk te zetten.
Blijft de vraag of dit plan meer is dan een druppel op een hete plaat, of een haastige poging om onder China’s duiven te schieten. Financieel kan Pompeo de concurrentie alvast niet aan. BRI is al vijf jaar aan de gang en wordt geschat op minstens een biljoen dollar. Terwijl de VS 133 miljoen vrijmaken voor een enorme regio, zijn de BRIplannen in Pakistan alleen al 62 miljoen dollar waard. Verder stellen velen in de regio zich vragen over de betrouwbaarheid van de VS, die eenzijdig een handelsakkoord met de regio (TPP) opbliezen.
‘Wij zullen ingaan tegen elk land dat probeert de regio te domineren’
MIKE POMPEO
Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken