Instagram waarschuwt je bij overmatig gebruik
Hoeveel tijd heb je écht gespendeerd op Instagram en Facebook? Dat gaan die apps voortaan zelf bijhouden. In ons belang, natuurlijk, maar ook een beetje in dat van Facebook zelf.
‘Ho, heb ik vandaag al één uur op Instagram rondgehangen? Tijd voor een fikse boswandeling!’ Zo ongeveer zou het voortaan moeten werken. Facebook en Instagram krijgen immers een nieuw dashboard dat je tijdsgebruik bijhoudt. Facebook Messenger en Whatsapp, twee andere apps van Facebook, krijgen dat dashboard (nog?) niet.
Je zult kunnen zien hoeveel tijd je de afgelopen zeven dagen aan de app hebt besteed. Bovendien zul je waarschuwingen kunnen instellen, bijvoorbeeld na dertig minuten of één uur. En je zult alle meldingen van de apps tijdelijk kunnen uitschakelen, zodat je niet verleid wordt om elk paar minuten opnieuw te kijken.
Waarom doet Facebook dit? ‘Ons doel met deze instrumenten is om mensen in staat te stellen doordachte, bewuste beslissingen te nemen over hoeveel tijd ze spenderen op Facebook en Instagram, en hoe en wanneer ze ermee omgaan’, zei Ameet Ranadive van Instagram bij de voorstelling. Eerder dit jaar beloofde zijn grote baas Mark Zuckerberg al dat de tijd die je op Facebook besteedt, ‘goed besteed’ zal zijn. Het bedrijf springt daarmee op de trein van het digitale welzijn, die de jongste maanden op stoom komt.
Onze smartphone slorpt al jaren stelsel matig steeds meer uren op, maar pas vrij recent zijn we dat een probleem gaan vinden. De schuldigen waren al snel gevonden: apps die alles doen om onze aandacht zo lang mogelijk vast te houden, en om ons, als we weggaan, weer terug te roepen.
Dit jaar lijkt echter een drempel bereikt. Zes op de tien Vlamingen leggen zichzelf intussen regels op om hun smartphonegebruik onder controle te houden, zo bleek uit de Digimeterstudie. En Apple wordt door zijn eigen aandeelhouders onder druk gezet om ‘iets’ te doen aan smartphoneverslaving.
En jawel, Apple heeft iets gedaan: in iOS 12, de volgende versie van het besturingssysteem van de iPhone, zit Screen Time, een app die je smartphonegebruik in kaart brengt en helpt te reguleren. Android P krijgt iets heel gelijkaardigs.
Vriendelijke por
Waarom Facebook en Instagram dan nog een eigen dashboard nodig hebben? Tja. Wie twijfelt aan de goede intenties van het bedrijf, zou kunnen denken dat ze dit doen om te voorkomen dat u de ingebouwde dashboards van iOS of Android gaat gebruiken. Die dashboards tellen ook uw tijdsgebruik in alle andere apps, zodat het eindresultaat misschien alarmerender is.
Bovendien: iOS en Android laten u ook toe om een harde tijdslimiet in te stellen. Maximaal één uur Facebook bijvoorbeeld, en daarna is de app niet meer toegankelijk. De eigen dashboards van Facebook en Instagram bieden die mogelijkheid niet: is de tijd op, dan krijg je alleen een vriendelijke por, de deur knalt niet dicht. Nog iets: u zult de stroom van meldingen die Facebook en Instagram uitsturen kunnen stilleggen voor een periode tussen vijftien minuten en acht uur, maar niet langer. Ze permanent doen verdwijnen kan natuurlijk ook, maar moet elders gebeuren – dat wil Facebook duidelijk niet te hard aanmoedigen. En ten slotte: door de dashboards van Facebook te gebruiken, geeft u dat bedrijf nog meer gegevens over uzelf.
Patronen
Volgens professor Lieven De Marez van de onderzoeksgroep MICT aan de Universiteit Gent, is de informatie die Facebook en Instagram je tonen te beperkt om echt nuttig te zijn. ‘Hoeveel uur je Instagram per dag hebt gebruikt, zegt eigenlijk niet zo veel. Het is nuttiger om te weten hoe je gebruikspatroon precies in elkaar zit.’ Net dat bestudeert MICT sinds enkele maanden met zijn eigen app, Mobile DNA.
58 minuten per dag Instagram kan voor twee mensen iets helemaal anders betekenen. Iemand die twee keer een halfuurtje aan de app besteed heeft, was inderdaad maar 58 minuten kwijt. Maar misschien kwam je er 58 keer voor een minuutje checken, en bleef je daarna systematisch ‘hangen’ in een andere app, zoals Facebook. ‘In dat geval is je Instagramgebruik eigenlijk verantwoordelijk voor twee of drie uur tijdsbesteding’, zegt De Marez.
Gebruikspatronen kunnen erg uiteenlopen. ‘Intensieve Instagramgebruikers besteden eerst heel wat tijd aan het voorbereiden en posten van een foto. Daarna gaan ze dat urenlang opvolgen.’ Bij elke melding van Instagram pakken ze hun smartphone weer op om te kijken hoeveel likes ze al hebben gescoord – zeg niet dat het u nooit overkomt. Facebook is dan weer minder een zorg geworden. ‘Jongeren spenderen er nog maar weinig tijd. Dat is dus niet meer de grote boosdoener. Wat je dus wel nog ziet, is dat veel mensen op Facebook terechtkomen in de slipstream van andere apps, zoals Instagram.’
Wie twijfelt aan de goede intenties van Facebook, zou kunnen denken dat het bedrijf dit doet om te voorkomen dat u de ingebouwde timers van iOS of Android gaat gebruiken