Droogte, hitte en warmte? Dat is drie keer code oranje
Wat gebeurt er met ons lichaam wanneer we sterven door de hitte? Devroey: ‘Je lichaam droogt uit, gaat alle vocht gebruiken om te transpireren, terwijl de nieren vocht nodig hebben om de afvalstoffen in je lichaam te elimineren. De nieren kunnen dus uitvallen, net als andere vitale organen. Door het overmatig zweten, verlies je ook veel zouten. Daardoor kan hart en nierfalen optreden. Boven op het drinken is het dus ook belangrijk om voldoende zouten in te nemen.’
27 manieren om te sterven
Interessant is een syntheseonderzoek van een wetenschappelijk team aan de Universiteit van Hawaï, vorig jaar gepubliceerd in het Journal of the Amercian Heart Association. Daaruit blijkt dat de mens toch gevoeliger is voor hitte dan we denken. Door hitte droogt ons lichaam uit, gaat het minder goed doorbloeden (door het gebrek aan zuurstof ), worden cellen afgebroken of krijgen we ontstekingen. Vitale organen zoals het hart, de hersenen, longen, lever enzovoort kunnen daardoor worden aangetast. Dat resulteert, volgens de wetenschappers, in 27 gecombineerde manieren om aan hitte te sterven.
In de hete zomer van 2003 was de oversterfte door hitte overal in Europa groot, ook in ons land. Waarschijnlijk wordt de zomer van 2018 even heet. Dat wil nog niet zeggen dat de oversterfte opnieuw zo groot zal zijn. ‘In ziekenen rusthuizen treedt het hitteplan al in werking bij 25 graden’, zegt Devroey. ‘Als je de mensen genoeg laat drinken en de ruimtes koel houdt, kan je het aantal hittedoden sterk beperken.’
Meer zorgen maakt Devroey zich over wie alleen woont. ‘Die mensen lopen meer gevaar. Ze gaan stilletjes achteruit wanneer het warm is. Ze worden zo apathisch dat ze niet merken dat ze dorst hebben. Ze denken dat ze in slaap vallen, maar eigenlijk gaan ze in een subcoma. Die mensen verdienen meer aandacht.’
1.
Hoeveel water verbruiken we?
Het gemiddeld leidingwaterverbruik lag de voorbije week op 1,36 miljoen kubieke meter per dag. Dat is zo’n 20 procent meer dan in een gemiddelde julimaand. De VMM bestempelt het dagverbruik als ‘bovengemiddeld’ en roept op tot spaarzaamheid.
2.
Wanneer komt het drinkwater echt in het gedrang en wat moet er dan gebeuren?
Drinkwater wordt geproduceerd uit oppervlaktewater en grondwater. Het verbruik kan niet tot in het oneindige stijgen, of de reserves komen in het gedrang. AquaFlanders, de koepelvereniging van de Vlaamse drinkwaterbedrijven, meldt dat er voorlopig nog voldoende voorraad is om water te leveren in de volgende maanden.
Mocht het najaar erg droog blijven, dan kan er een probleem ontstaan omdat de overbruggingsperiode te lang wordt. In dat geval kan AquaFlanders in nooddrinkwater voorzien. Dat komt neer op containers met flessen en zakken water die ter beschikking worden gesteld voor de burger. De koepelorganisatie spreekt over een ‘voldoende grote voorraad’.
Als het ’s nachts niet afkoelt tot onder de 30 graden, dreigen ook gezonde mensen snel oververhit te raken
3.
Zijn er meer mensen opgenomen in de spoeddienst sinds het begin van de hittegolf?
Bij spoedgevallenregistratie UREG, die de gegevens van alle spoedgevallendiensten in België in real time registreert, merken ze geen opmerkelijke stijging van spoedgevallen gelinkt aan de hitte. De gecontacteerde ziekenhuizen melden iets meer dehydratatie en nierstenen, maar het aantal gevallen blijft beperkt.
4.
Wat betekent code oranje?
Code oranje kan slaan op drie zaken: de hittewaarschuwing van het KMI, de watervoorraad zoals bepaald door de VMM en de algemene droogtetoestand afgekondigd door de Vlaamse Droogtecommissie. De drie instanties werken elk afzonderlijk met kleurencodes, die variëren van groen, geel, oranje tot rood. Op dit ogenblik is code oranje afgekondigd voor zowel de hitte, de droogte als het water.
5.
Wat zijn de grootste verschillen per provincie?
In alle provincies is het verboden om je auto te wassen, zwembaden (> 100 liter) te vullen of het gazon te sproeien met alle soorten water. Na 20 uur en voor 8 uur mag dat alleen met regenwater of putwater. In WestVlaanderen mag dat tussen 18 en 10 uur.
De maatregelen voor de moestuin zijn overal net iets anders. Zo mag je in Antwerpen planten bestemd voor voedselproductie wel sproeien met alle soorten water. In andere provincies mag dat alleen met regenwater en putwater. 6.
Wat doet de Droogtecommissie?
De Droogtecommissie is een adviserend orgaan en werd in juni 2017 in het leven geroepen door minister Joke Schauvliege (CD&V). Ze bestaat uit vertegenwoordigers van de Coordinatiecommissie Integraal Waterbeleid, het Vlaams Crisiscentrum CCVO en de kabinetten van de ministers van Mobiliteit en Omgeving. Zij adviseren de gouverneurs, die elk een beslissing nemen voor hun provincie. Volgende week dinsdag komt de Droogtecommissie opnieuw samen.