Geroofd stuk duikt op in Brussel
In een Brussels veilinghuis is een schilderij van Gillis van Tilborgh in beslag genomen. Op Interpol stond het geseind als een onderdeel van de collectie Schloss, die door de nazi’s geroofd werd.
Morgen
Bij de veilingresultaten van maart is het venduhuis Vanderkindere opmerkelijk bondig over lot 112: ‘teruggetrokken uit de veiling’, staat er. Volgens onze informatie is het stuk vlak voor de veiling in beslag genomen, omdat het mogelijk om een geval van roofkunst gaat.
Het schilderij, een herbergscène van Gillis van Tilborgh (47 x 37 cm), stond bij Interpol geseind. Op vraag van de Franse autoriteiten heeft de politie van Ukkel het werk uit de veiling verwijderd. De feiten deden zich dit voorjaar al voor, en zijn ons nu bevestigd.
Van Tilborgh is een Brusselse schilder uit de zeventiende eeuw. Op het tafereel, uit 1658, zijn twee dames te zien die de bijzondere belangstelling wegdragen van twee heerschappen. In de achtergrond glipt iemand weg die er duidelijk het zijne van denkt.
Een schilder als Van Tilborgh paste bij de smaak van Adolphe Schloss, een joodse kunstverzamelaar uit Parijs. Zijn collectie wordt beschouwd als de laatste grote verzameling Vlaamse en Hollandse meesters uit de negentiende eeuw. Ze bestond uit 333 stukken, met werk van Frans Hals, Pieter Paul Rubens, Rembrandt, Jan en Pieter Brueghel en Adriaan Brouwer.
Zowel Adolphe Schloss als zijn vrouw was aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog overleden. In 1939 achtten hun vier kinderen het raadzaam de collectie naar het zuiden van het land te verplaatsen. Ze brachten de werken onder in Kasteel Chambon, nabij Tulle.
Hun inschatting was juist. Vanaf de bezetting maakten de nazi’s meteen jacht op de collectie. Ze lie ten twee van de kinderen Schloss oppakken, maar hadden lang het raden naar de opslagplaats van de kunst. Via informanten haalden ze toch hun slag thuis. Franse collaborateurs die meewerkten met de Gestapo lieten in april 1943 het kasteel leeghalen. milie belangrijke werken recupereren. Zo dook er een schilderij van Frans Hals op in een Parijse kunstbeurs. Bij Christie’s in New York passeerde een portret van Maria de Medici door Rubens. Het schilderij Oude man van Rembrandt keerde na een rechtszaak in de VS terug. Toen de familie in 2012 de registratie bij Interpol deed, ontbraken er nog 162 stukken.
Hoe het schilderij in Brussel kwam, is onduidelijk. De catalogus van Vanderkindere bevat geen aanduiding over de herkomst.
De inbeslagname is tijdelijk. De foto’s van Interpol en de veiling lijken als twee druppels water op elkaar. Kunsthistorisch onderzoek moet aantonen dat het wel degelijk om hetzelfde schilderij gaat. Pas dan vraagt de familie Schloss een officiële teruggave.