Zelfs Madonna blijft niet eeuwig jong
Op 16 augustus wordt Madonna 60 jaar. Het jaar 1958 bracht ook Prince en Michael Jackson voort, maar die zijn al dood. Madonna is gezond en wel, tot spijt van wie het benijdt.
Madonna’s eerste fotoshoot in 1983.
Hoge bomen vangen veel wind, en met 36 toptienhits in ons land is Madonna absoluut een hoge boom. Maar de kritiek gaat meestal over haar, niet over haar muziek. Typisch is het citaat van Daan toen Prince, Michael Jackson en Madonna vijftig werden. ‘Madonna is een lege doos, met een valse bodem. Een berekende, frigide vrouw die Antarctica zal overleven als het op smelten aankomt. Haar enige talent is dat ze zich omringt met werkvolk dat haar gebrek aan talent kan verbergen.’ Miauw!
Hoe venijniger die commentaren worden, hoe meer ik Madonna waardeer. Ik ben niet speciaal een fan, maar je zou als popliefhebber al gek zijn om de radio niet luider te zetten voor ‘Holiday’, ‘Dress you up’ of ‘Ray of light’. De laatste tien jaar is het minder, maar hey – The Rolling Stones brachten na hun vijftigste Voodoo lounge en Bridges to Babylon uit. Liever herinneren we ons hoe Madonna het leven van miljoenen binnenstormde.
‘Lucky Star’
De videoclip die duizenden kloontjes losliet in Veldstraat en op de Meir: bottines, korte legging onder een rokje, armbanden en riemen uit een postordercatalogus voor metalfans of fetisjisten, linten en strikken. Hele dure juweliers legden opeens weer kruisjes in de etalage.
Maar er zat een vuil kantje aan de bubblegumpop van Madonna. Logisch, zegt haar buurman Thurston Moore in The Guardian. Ze werkten en gingen uit in de rockclub CBGB’s én de megadisco Danceteria, in de newwavetent Tier 3 én de arty Club 57, waar homo’s en travestieten kind aan huis waren. Madonna werkte als danseres – ze was een van de meisjes achter Patrick ‘Born to be alive’ Hernandez. ‘Ze zat zelfs even in een nowaveband met Dan en Josh Braun, die door Michael Gira werden ingelijfd voor Swans’, weet Moore. In 1989 bracht hij met Sonic Youth onder de naam Ciccone Youth The whitey album uit, met daarop ‘Into the groovey’, een cover van ‘Into the groove’.
‘Vogue’
‘Voguen’ was zo underground dat zelfs veel homo’s nooit hadden gehoord van de house balls waar mooie jongens, dragqueens en transgenders defileerden op housemuziek. ‘Ze was belangrijk omdat ze mensen een stem gaf en dat consequent is blijven doen’, zegt Moore. ‘Ik denk dat ze iemand is die echt meevoelt met mensen die traditioneel monddood werden gemaakt door de maatschappij.’
Maar in de jaren 80 was een grote backlash bezig tegen disco en dansmuziek. Die werd niet allen aangedreven door een liefde voor rock maar ook door angst voor zwarten en homo’s, en de hedonistische discoscene. We moeten er niet flauw over doen: veel muziekrecensenten vinden nog steeds dat dansmuziek minder serieus te nemen is.
‘True blue’
Stel u de verontwaardiging voor toen Madonna op haar derde plaat True blue voor het eerst vermeld stond als coauteur en coproducer van alle songs. Zwarte muzikanten zijn jarenlang niet betaald voor hun bijdragen aan songs; r&bartiesten en hiphoppers staan er tegenwoordig op om een credit te krijgen als ze tekst of muziek veranderen. Dat wordt beschouwd als terecht. Beyoncé krijgt er soms wel kritiek voor. Madonna heeft er véél kritiek om gekregen.
Het rare is dat veel popliefhebbers dol zijn op de svengali’s, die een zangeres of boyband ‘creëren’ en van een repertoire, imago en medewerkers voorzien. Het is de popsong die telt, zogezegd. Tot zo’n boy uit een boyband, of een zangeres, haar eigen svengali wordt: dat is berekend. Madonna mocht ‘Material girl’ zingen, een nummer van iemand anders, maar het was schrikken dat ze het echt bleek te zijn.
Blonde ambition tour
Dit werd de blauwdruk voor de tournees die sindsdien Sportpaleizen aandoen: een beetje kunst (decor van de film Metropolis uit 1927), een beetje cabaret, een beetje provocatie. Met in een glansrol de puntbh van Gaultier die iedereen van Kylie Minogue tot Rihanna sindsdien heeft gedragen. En helaas ook met de paardenstaart die miljoenen extensions lanceerde.
Op het podium: seks. Een sketch over condooms – over aids spreken was zo gewaagd dat drie van haar dansers niet van elkaar wisten dat ze hivpositief waren.