Zelfs de Roemeense expats hebben genoeg van corruptie
Het hardhandige ingrijpen van de Roemeense politie tegen een anticorruptiebetoging lokt nieuwe demonstraties uit tegen de regering.
‘Weg met de regering.’ ‘Gerechtigheid, geen corruptie.’ Onder die slogans betoogden naar schatting 30.000 Roemenen zaterdag tegen het gewelddadige optreden van de politiediensten de avond voordien. Toen kwamen 80.000 Roemenen op straat tegen de corruptie die volgens hen hun land kapotmaakt.
Begin juli zette de sociaaldemocratische regering in Boekarest Laura Kovesi op straat. Sinds 2013 leidde ze met succes het bureau tegen corruptie, waarbij tientallen ambtenaren, politici en zakenlui vervolgd werden. Het leverde haar lof op van de Europese Commissie, maar in eigen land maakte ze veel vijanden – ook binnen de regering.
Opmerkelijk in de demonstraties was de talrijke aanwezigheid van Roemenen die de jongste tien jaar naar het buitenland – vooral WestEuropa – zijn uitgeweken om er te gaan werken. Officieel gaat het om drie miljoen op een totaal van twintig miljoen Roemenen, maar er circuleren nog hogere cijfers. Jaarlijks sturen ze ongeveer 5 miljard euro op naar hun familie in Roemenië.
‘Ik had er genoeg van’, citeerde de correspondent van Le Monde Nicusor Vasile, die al vijf jaar in de bouw werkt in België en speciaal naar Boekarest reisde om te betogen tegen de regering. ‘In Roemenië werkte ik tot twaalf uur per dag en had ik het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. We hebben alles om even goed te leven in Boekarest als in Brussel en Parijs, maar de corruptie heeft dit land vernietigd. Het geld dat ik verdien, stuur ik op naar Roemenië en wat krijg ik in ruil? Traangas en water!’
‘Mijn kinderen werken in Spanje en zouden graag naar Roemenië terugkeren. Maar voorlopig zal dat niet gebeuren, want onze politici zijn alleen geïnteresseerd in zichzelf en doen niets voor een ander’, zei de 64jarige Floarea Toader.
‘Niet in verhouding’
De politie greep vrijdagavond naar het waterkanon en traangas om de betogers uiteen te drijven toen sommigen probeerden door het cordon te breken en naar de regeringsgebouwen op te rukken. Er vielen 450 gewonden, onder wie een dertigtal agenten. Ze moesten vooral verzorgd worden wegens het inademen van traangas.
De centrumrechtse president van Roemenië, Klaus Iohannis, steunde Kovesi altijd door dik en dun en haalde uit naar de regering: ‘Ik veroordeel de brutale interventie van de politie, die niet in verhouding stond tot de houding van de meeste betogers’, liet hij weten.
In juli beschuldigde hij de regering al van ‘de dictatuur van de meerderheid’ nadat het parlement de strafcode had aangepast die de strijd tegen corruptie moeilijker maakt.
Ook de Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz, wiens land tijdelijk voorzitter is van de EU, eist uitleg van Boekarest omdat ook journalisten onder de gewonden waren: ‘De vrijheid van meningsuiting en van de pers zijn fundamentele vrijheden binnen de EU die op onvoorwaardelijke manier beschermd moeten worden.’
Roemenië staat net als Bulgarije sinds zijn toetreding tot de EU in 2007 nog onder toezicht van de Europese Commissie, met de bedoeling de efficiëntie van justitie te verbeteren. Wegens de moeizame vooruitgang houden Nederland en Frankrijk de toetreding van Roemenië tot de Schengenzone tegen.
‘We hebben alles om even goed te leven in Boekarest als in Brussel en Parijs’
NICUSOR VASILE Roemeen die in België werkt
‘Onze politici zijn alleen geïnteresseerd in zichzelf en doen niets voor een ander’
FLOAREA TOADER Roemeense