‘Maak van een scherm geen beloning’
BRUSSEL I Hoe laat je kleine kinderen kennis maken met nieuwe media? Voor veel ouders is het zoeken, zegt Elke Boudry van het Vlaams Kenniscentrum Mediawijsheid.
De tablet verdringt de tv. Vraagt dat om nieuwe afspraken?
‘Als kinderen in de zithoek voor de televisie zitten, kun je makkelijker inschatten hoeveel uren ze voor een scherm zitten. Met een tablet die overal meereist, naar de slaapkamer en in de auto, kan die schermtijd ongemerkt oplopen. Als ouder maak je daar het best goede afspraken over. Wanneer de tablet wel of niet kan, kan voor elke gezin anders zijn. Zelf stoor ik me bijvoorbeeld aan kinderen die op restaurant op de tablet spelen, maar als hun ouders dit nodig vinden om de rust en stilte in het restaurant te bewaren, dan begrijp ik hun keuze.’
Het onderzoek rond schermtijd is nog jong, dus we weten weinig over de impact op kinderen. Hoe weet je dan als ouder dat je juist kiest?
‘Je hebt geen onderzoek nodig om je kind te kennen. Wie aandachtig kijkt naar de effecten van tablets en smartphones op zijn of haar kinderen, weet snel wat wel en niet kan en wanneer het te veel is. Nieuwe media en technologie maken ouders misschien onzeker, maar dat is niet nodig: het is niet omdat iets nieuw is, dat het slecht is en dat je je opvoeding helemaal moet omgooien.’
Mag een tablet als beloning ingezet worden? Vergelijk het met de snoep na de maaltijd, als beloning voor het leegeten van een bord?
‘We raden aan om de tablet niet als iets speciaals te bestempelen binnen het gezin, want dan wordt het iets waarnaar je kunt verlangen. Vergelijk het inderdaad met de snoep of met het glas cola dat je alleen op een speciale dag krijgt: eenmaal uit het zicht van ouders, willen ze precies dat. Het werkt als een magneet.’
In Nederland heeft vijf procent van de vierjarigen al een smartphone. Is dat niet te vroeg?
‘Let op met zulke vaststellingen. Zit er een simkaart in het toestel? Kan het bellen en sms’en? Is het verbonden met het internet? De kans is klein dat het toestel hetzelfde kan als de smartphone van een tiener of volwassene.’
‘Zowel voor smartphones als voor tablets geldt de vraag wat je er precies mee doet. Gebruik je ze om kinderen uren in de zetel naar een scherm te laten kijken? Of laat je ze erop tekenen en educatieve spelletjes spelen? Het belangrijkste is dat je duidelijke afspraken maakt en je daaraan te houden. Want in het begin is het “eventjes” en een jaar later al een uur. En verworven rechten schroef je moeilijk terug.’