Met de wind in de haren
Al ooit gefietst door de zalen van een museum? In het MAC’s in Le GrandHornu mag het nu even.
Dbedacht een monumentaal vlak in rood en zwart dat dwars door de zalen loopt en zo de vele hoeken en kanten van de architectuur accentueert. e directeur van het MAC’s, Denis Gielen, had even geen zin in gedoe. Speciaal transport, ingewikkelde ophangsystemen, slepen en sjouwen … ‘Een museum heeft die hele logistieke rompslomp nodig, maar droomt er stiekem van zich ervan te ontdoen.’
En dus nodigde hij de Brusselse kunstenaars Ann Veronica Janssens en Jean Glibert uit voor een gezamenlijke tentoonstelling in de zalen van het MAC’s.
Met die keuze wist hij goed wat hij deed. Glibert houdt net zomin als Janssens van overdaad. Het werk van Glibert gaat graag de confrontatie aan met de specifieke omgeving waarvoor hij het creëert. Zijn belangrijkste materialen zijn licht, ruimte en kleur. Voor de prachtige ruimten van het MAC’s, op de oude mijnsite van Le GrandHornu in Henegouwen, bedacht hij een monumentaal vlak in rood en zwart dat dwars door de zalen loopt en zo de vele hoeken en kanten van de architectuur accentueert.
De eerste ontwerpen van het werk stuurde hij naar Ann Veronica Janssens, die er haar eigen repliek op gaf. Ook in haar werk spelen licht en subtiele, vaak poëtische ingrepen in de
ruimte een cruciale rol. Ze plaatst in het museum zeven spiegelfietsen en nodigt de bezoeker uit om op te stappen en zo de ruimte en het werk van haar collega op een andere manier, in een ander tempo te ontdekken.
Waar zijn de remmen?
Een oudere dame weigert beleefd wanneer de suppoost haar aanmoedigt om een rondje te rijden: ‘Oh, non merci!’ Daarmee mist ze de belangrijkste ervaring van de tentoonstelling. Jammer. Je neemt een fiets in de eerste zaal, zoeft de hele lengte van de tweede door, een hellend vlak af naar de volgende.
‘Waar zijn de remmen?’, vraag je je even paniekerig af. Wanneer je de achteruittraprem ontdekt, draai je alweer rondjes in de achterste, vierkante zaal. Haast automatisch plaats je de fiets bij de drie andere die er al staan te wachten. Op een speelse manier zorgt de kunstenares er zo voor dat de bezoeker ingrijpt op de compositie van de installatie.
Het is van dat soort kleine, esthetische ervaringen dat je het moet hebben in deze sobere tentoonstelling. Van de reflecties in de spiegelende wieldoppen, maar vooral ook van de wind in de haren als je fietst, zo ongewoon in een museum. Een extra rondje en je voelt je een kind op de kermis, speels en vrolijk, en ja, door de context van het museum zelfs een tikje rebels. Vreemd hoe zoiets werkt.
Je voelt je een kind op de kermis, speels en vrolijk, en ja, door de context van het museum zelfs een tikje rebels
Kleuren en glitters
De titel van de tentoonstelling verklaart het concept: Albedo is de wetenschappelijke term voor het weerkaatsingsvermogen van een voorwerp.
Ook Ann Veronica Janssens’ werk Sans titre (White glitters) speelt er heerlijk op in. Op het eerste gezicht
lijkt het of de kunstenares een hoopje wit spul (het heeft wat van dikke zoutkristallen, maar het is polyester) vakkundig uit elkaar heeft getrapt. Nog voor ik de zaal in kan gaan, loopt een suppoost me haastig achterna. ‘Mevrouw! Ik vergat u te vragen of u alstublieft niet aan het werk wil komen. Sommige bezoekers denken dat ze er zelf ook tegenaan mogen trappen. En dan… olala… catastrophe!’
Voorzichtig loop je dus om, en niet door het werk heen. Pas dan geeft het
witte materiaal zijn geheimen prijs. Het licht veroorzaakt een fijnzinnig spel van kleuren. Subtiel muntgroen, zacht rozig zand, een golfbeweging van glitter … met elke beweging verandert de lichtinval en dus de kleur van het werk. Hoe eenvoudig kan schoonheid zijn, hoe mooi eenvoud.
Ernaast dreigt Gliberts Regards sur murs wat verloren te gaan. Het rechthoekige vlak van lichtgekleurde vernis dat hij op de muur heeft aangebracht, echoot het groen van Glitters, maar het is toch steeds Janssens’ werk dat het oog weer naar zich toe zuigt.
Nog eentje
Nog twee objets trouvés – een eeuwenoud stuk hout dat het rood van Gliberts nieuwe werk voorspelt en een video van een voetbalmatch met een rode bal in dichte mist – en meer heeft Albedo niet om het lijf. De tentoonstelling is minimaal, maar sterk dankzij het maximale effect van de eenvoud.
‘Encore une fois’, grinnik ik naar de suppoost. Nog één laatste rondje, vooruit. ¨¨¨¨è