‘De veiligheid op Zaventem is vandaag slechter dan voor de aanslagen’
Afgelopen weekend liet John Crombez het terloops vallen tijdens een interview in De Morgen. ‘Die 10 miljard euro investeringen in Defensie: van mij mag het. Maar doe er iets nuttigs mee. Beveilig je havens beter, beveilig je luchthavens. De veiligheid op Zaventem is nu slechter dan voor de aanslagen.’
‘Sinds de terreuraanval op 22 maart 2016 is er nauwelijks iets concreets gebeurd’, verklaart de SP.Avoorzitter die bewering. ‘Bijna niets van de aangekondigde maatregelen is in orde gebracht. Dat hoor ik van tal van mensen op het terrein. On dertussen evolueert de dreiging wel, en dus gaan we erop achteruit. Het is ongelooflijk dat dit niet de absolute prioriteit krijgt.’
Het was in de nasleep van de terroristische aanslagen in Parijs dat de federale regering heel wat maatregelen aankondigde om ook de nationale luchthaven veiliger te maken. Pas na de aanslagen in België werd het overgrote deel ervan effectief geimplementeerd, geeft Olivier Van Raemdonck, woordvoerder van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (NVA), aan.
De beveiliging rond Zaventem is naar Israëlisch voorbeeld georganiseerd in vier cir kels. Op alle invalswegen zijn camera’s die nummerplaten kunnen herkennen. Die toegangswegen zijn herdacht, zodat auto’s niet meer tot vlak aan de terminals kunnen rijden. In het treinstation onder de luchthaven moeten passagiers nu geregeld door metaaldetectoren passeren. Sinds vorig jaar staan er ook zulke scanstraten in de stations van Luik, Antwerpen en Brussel Zuid.
In de luchthaven zelf lopen meer militairen en politiepatrouilles rond. De politiemensen op Zaventem krijgen een opleiding tot behaviour detection officer, waardoor ze verdacht gedrag beter kunnen herkennen. Ook taxi’s en personen die het luchthavengebouw betreden, worden beter in de gaten gehou den, zeggen de vakbonden.
De achtergrondscreening van luchthavenmedewerkers is verstrengd. ‘Toegangsbadges worden meer en sneller ingetrokken’, zegt Bjorn Vanden Eynde (ACV). Er is ook een nieuw nood en interventieplan. ‘En voor het veiligheidspersoneel is er nieuwe hard en software’, zegt Van Raemdonck.
Ook dit jaar kwamen er nog nieuwigheden. Sinds januari wordt van alle passagiers, ook binnen de Schengenzone, de identiteit gecontroleerd. Ook zijn er egates die de paspoorten van reizigers automatisch verwerken – al zijn die geregeld defect. Sinds maart zijn er zogenaamde mobile protection teams, zwaarbewapende patrouilles die snel kunnen ingrijpen bij incidenten. Sinds dan zijn er ook speciale politieteams met explosievenhonden.
Een derde van de vluchten voldoet nu aan de Europese voorschriften voor registratie van passagiersgegevens (PNR), volgend jaar moet dat voor alle vluchten het geval zijn. Sinds mei houdt de luchthavenpolitie een dagelijkse informatiebriefing, en nieuwe gezichtsherkenningscamera’s worden momenteel getest. De woordvoerder van minister van Mobiliteit François Bellot (MR) laat weten dat ook in het deel van de luchthaven waar geen passagiers komen verschillende maatregelen zijn genomen.
Belangrijk is echter dat er nog veel meer aangekondigd was. Speerpunt van de nieuwe veiligheidscultuur op Zaventem moet het nieuwe veiligheidskorps worden dat de inspectiedienst van de luchthaven zelf moet vervangen. Dat korps moest vorig jaar al van start gaan, maar is nog steeds niet operationeel.
‘Er is geen duidelijkheid over wie wat mag doen’, zegt Bart Neyens (ACOD). ‘Het totaalpakket is er nog lang niet’, voegt een politieman eraan toe. Beiden schatten dat het veiligheidsniveau hetzelfde is gebleven, maar er niet op achteruit is gegaan. ‘Het klopt dat sommige dingen lang op zich laten wachten’, zegt Van Raemdonck. ‘De budgetten zijn er, maar het is erg moeilijk om de juiste mensen te rekruteren.’
Conclusie: De implementatie van sommige essentiële veiligheidsmaatregelen op Zaventem verloopt moeizaam. Maar de stelling dat Zaventem vandaag onveiliger is dan voor de aanslagen, wordt door geen enkele gecontacteerde betrokkene onderschreven.