‘Luisterbereid zijn is niet hetzelfde als hulp bieden’
Een Brugse priester staat terecht voor schuldig verzuim. Hij bood geen hulp toen een man hem toevertrouwde dat hij zelfdoding zou plegen.
VAN ONZE REDACTEUR YVES DELEPELEIRE
BRUGGE I ‘Als u mijn biechtgeheim niet belangrijk vindt, dan is de onafhankelijkheid van uw rechtbank ook niet belangrijk.’ De Brugse priester en aalmoezenier Alexander Stroobandt (57) kreeg gisteren het laatste woord op zijn proces, waar hij terechtstond voor schuldig verzuim. Volgens het openbaar ministerie zocht hij geen hulp toen een 54jarige kennis hem twee jaar geleden telefonisch had gezegd dat hij zelfmoord zou plegen.
Volgens de priester had de man hem in vertrouwen genomen en was hij als geestelijke gebonden aan het biechtgeheim, dat volgens het kerkelijk recht absoluut is.
‘Men kan daar spottend over doen, maar voor mijn cliënt is het biechtgeheim de norm’, zei zijn advocaat Jan Leysen in zijn pleidooi. ‘Hij zit hier als priester. Hij weet dat hij zijn biechtgeheim niet kan schenden, of dat hij daar anders door de kerk voor wordt gestraft met excommunicatie.’
Nochtans had de voorzitter van de correctionele rechtbank dan al opgemerkt dat het canoniek recht in zijn rechtbank niet van toepassing is. ‘Kunnen we het daarover alstublieft eens zijn?’
Sms’jes
De weduwe van de man die zelfdoding pleegde stelde zich burgerlijke partij. Aan de hand van smsverkeer kon ze aantonen dat de priester wel degelijk op de hoogte was van de plannen van haar echtgenoot.
‘Gelukkig dat ze die sms’jes nog had’, zei haar advocaat Patrick Bernard Martens. Zelf had de priester die berichten gewist. ‘Stoutmoedig’, vond Martens.
Net als het openbaar ministerie verwees hij het argument van het biechtgeheim naar de prullenmand. ‘Helemaal naast de kwestie. Een biecht is iets sacramenteels. Die vindt plaats in de kerk, of uitzonderlijk op het sterfbed. Bovendien, begane zonden biecht je op. Wat je nog niet hebt gedaan, kan je niet opbiechten.’
‘Dat een priester ook een beroepsgeheim heeft, zoals andere beroepen, wordt door de rechtspraak niet betwist’, zei het openbaar ministerie. ‘Maar een beroepsgeheim is beperkt.’
‘De verplichting om hulp te bieden aan een mens in nood geldt voor iedereen. In dit geval vormde de man wel degelijk een objectief gevaar voor zichzelf. Hij had dat ook duidelijk te kennen gegeven. De priester had ter plaatse kunnen gaan of tenminste iemand kunnen verwittigen. Luisterbereid zijn volstaat niet. Men moet werkelijke hulp bieden. Dat is niet gebeurd. Het openbaar ministerie is daarom van mening dat alle elementen aanwezig zijn om te spreken van schuldig verzuim.’
Recht op zelfdoding
De verdediging van de priester probeerde de rechtbank ervan te overtuigen dat er geen sprake kan zijn van schuldig verzuim, omdat het slachtoffer eerst en vooral niet in groot gevaar verkeerde.
‘Heeft een mens niet het recht om zichzelf te doden? Om zelf te kiezen of hij nog wil leven of niet? Europese rechtspraak zegt van wel’, zei advocaat Leysen. ‘Bovendien heeft mijn cliënt wel degelijk alles gedaan wat in zijn macht lag. Hij heeft lang en grondig met de man gepraat, heeft geprobeerd om hem tot inzicht te brengen.’
Leysen maakte de vergelijking met de Zelfmoordlijn en TeleOnthaal. ‘Die mensen doen hetzelfde als wat mijn cliënt heeft gedaan: luisteren en de persoon aan de andere kant van de lijn proberen op andere gedachten te brengen.’
‘Deze rechtszaak gaat niet alleen over mijn cliënt. Dit gaat over een fundamenteel principe. Ik begrijp de draagwijdte die uw vonnis zal hebben’, besloot Leysen.
De priester riskeert tot een jaar cel. Uitspraak op 1 oktober.
Wie vragen heeft rond zelfdoding, kan terecht op de zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op www.zelfmoordlijn.be
‘TeleOnthaal doet hetzelfde: luisteren en proberen te overtuigen’ JAN LEYSEN Advocaat priester
‘Dat een priester ook een beroepsgeheim, wordt niet betwist. Maar een beroepsgeheim is beperkt’ OPENBAAR MINISTERIE