Is deze wereldbol van Da Vinci?

Als Stefaan Missinne kan bewijzen dat zijn ‘struisvogelwereldbol’ door Da Vinci werd gemaakt, heeft hij de duurste wereldbol ter wereld te pakken.

De Vlaming Stefaan Missinne is projectontwikkelaar in Wenen, maar vooral een verwoed verzamelaar van antieke kaarten en wereldbollen. In 2012 kocht hij op de London Map Fair een struisvogelei waarop een wereldkaart was gegraveerd met een vrij correcte afbeelding van ZuidAmerika. NoordAmerika is op het ei een groep eilandjes waarvan er twee een naam dragen: ‘Isabel’ en ‘Spagnolla’. Namen die goed lijken op ‘La Isabela’ en ‘Hispaniola’, die Columbus aan twee eilanden gaf op zijn eerste ontdekkingsreis van 1492.

Sindsdien heeft Missinne een speurtocht gehouden en tientallen experts geraadpleegd om te bewijzen dat hij de oudste wereldbol heeft waarop de nieuwe wereld staat afgebeeld. Tot dan werd aangenomen dat dit de koperen Globe van HuntLenox uit 1510 was, die in de New York Public Library wordt bewaard, of de Globus Jagellonicus uit hetzelfde jaar, eigendom van de universiteit van Krakau.

Met CTscans werd de dichtheid van de eierschaal gemeten. Omdat die elke eeuw met tien procent daalt, werd berekend dat het ei van rond 1500 dateert. Later onderzoek wees uit dat het rond 1504 werd gegraveerd, en als mal kan hebben gediend voor de Globe van HuntLenox. Die is precies even groot en neemt de spelfouten van het ei over, zoals ‘Libia Interoir’ in plaats van ‘Libia Interior’.

Draken

De twee globes dragen de vermelding ‘Hic sunt dracones’, ‘hier zijn draken’. Volgens de legende is die vaste prik op oude kaarten, als een gebied nog niet verkend was. Dat klopt niet. De wereldbol van HuntLenox was de enige kaart of globe waarop de zin te vinden was tot Missinnes ei werd ontdekt.

De speurtocht van Missinne is nog niet voorbij. Hij liet in 2013 in het blad EOS al doorschemeren dat de wereldbol vermoedelijk uit het atelier van Leonardo Da Vinci komt. Ondertussen denkt hij voldoende bewijs te hebben dat de meester zelf de globe graveerde. Hij heeft net een boek over zijn onderzoek gepubliceerd, The Da Vinci globe, en reist de wereld rond om experts van zijn zaak te overtuigen.

Daarvoor moest hij onder meer de afkomst van het ei onderzoeken. De enige plek in Europa waar rond 1500 struisvogels leefden, was het kasteel van Pavia, waar Da Vinci wel eens kwam. Drie experts stelden vast dat het ei door een linkshandige artiest is gegraveerd – Leonardo was de enige linkshandige artiest in zijn atelier. Da Vinci heeft een wereldbol gehad: hij schrijft erover in brieven.

Experts zullen andere argumenten overtuigender vinden. Da Vinci had berekend dat de diameter van de aarde 7.000 mijl was; de wereldbol volgt precies zijn berekeningen. Missinne noemt het in Het Nieuwsblad een signatuur: ‘een even groot Da Vincikenmerk als de typische glimlach van de Mona Lisa’. En voortekeningen die in Da Vinci’s nalatenschap zijn gevonden, stemmen perfect overeen met de kaarten op het ei.

Als Missinne voldoende experts kan vinden die zich achter zijn these scharen, heeft hij niet alleen een belangrijk historisch object in handen, maar ook een erg duur. Het laatste schilderij van Da Vinci dat in privébezit was, Salvator mundi, werd in november voor het recordbedrag van 382 miljoen euro verkocht.

Maar Missine weet uit ervaring dat experts niet zomaar iets toeschrijven aan Da Vinci. In 2014 stond in deze krant dat een miniatuurmodel van een menselijke schedel dat in Duitsland werd gevonden, volgens Missinne door Da Vinci was gemaakt. Weinig experts zijn hem daarin gevolgd.

standaardshop.be

Voortekeningen die in Da Vinci’s nalatenschap zijn gevonden, stemmen perfect overeen met de kaarten op het ei