Het belang van het behang
Was u ook zo geboeid door de Citroëngarage waarin het nieuwe museum Kanal onderdak kreeg? Dan moet u ook eens naar het voormalige RTTgebouw in Ninove. En haast u, want ze gaan het afbreken.
‘Waarom doen ze dat nu?’, zegt een vrouw misprijzend. Ze staat voor de Koepoort, een middeleeuwse toegangspoort tot de stad Ninove. Rond een van de ramen is met witte verf een cirkel getrokken en er staat een pijl bij met de boodschap ‘HIER’. Het ziet eruit alsof je net een foto hebt bewerkt om te versturen via Messenger. Maar dan levensgroot. Een leuke knipoog. En kantenklaar om op Instagram te zwieren. Maar daar denkt dus blijkbaar niet iedereen zo over. ‘Dat zal wel met verf zijn die je er makkelijk weer kunt afwassen’, sust haar man. En het koppel trekt verder.
Het werk van de Duitser Helmut Dick maakt deel uit van Krasj, een tweejaarlijks tentoonstellingsparcours door Ninove. Dat is dit jaar toe aan zijn vierde en zonder meer beste editie. En dat is voor een deel te danken aan de locatie waar de meerderheid van de zestig kunstenaars onderdak heeft gevonden: het voormalige RTTgebouw. Voor wie na 1992 geboren werd: de RTT, de Rijksdienst voor Telegraaf en Telefoon, werd in dat jaar omgevormd tot Belgacom – nu Proximus. Het was een overheidsinstelling met de klantvriendelijkheid van pakweg een NoordKoreaans ministerie. En dat straalt het gebouw uit 1958 ook uit: afstandelijk, saai en met de aanbouw die er een paar decennia later aan toegevoegd werd ook aartslelijk. Binnenkort ruimt het plaats voor appartementen.
Tweede laag
En toch is dit gebouw dus de ster van Krasj. Dat begint al in de voormalige conciërgewoning. Het behangpapier dat er aan de muur hangt, is van een frivoliteit die je achter al het grijs van de gevel niet zou verwachten. Vogeltjes, bloemenboeketten, drinkende paarden, varende bootjes. En het fijne ervan is dat de kunstenaars daar volop gebruik van maken. Het behangpapier is het canvas geworden voor hun canvas en het geeft de schilderijen een tweede laag. Dat werkt zo goed, dat je je bij de schilderijen van Hillebrand Van Kampen zelfs kunt afvragen of het niet té goed werkt. Haar bloemmotieven gaan op in de achtergrond, muur en schilderij worden één.
Maar het is niet alleen het behangpapier waarmee de kunst zo goed samengaat, ook andere delen van het gebouw maken er een ge droomde locatie van. Neem nu de abstracte schilderijen van de Nederlander Vincent de Roder, die perfect passen bij de zeegroene betegeling van de muur. Marthe Coolens zette in een lange gang dan weer een lijntjespatroon op de muur dat doet denken aan de streepjeschilderijen van Gerhard Richter – zoals u er eerder dit jaar nog een kon zien in het Smak. Een copycat? Misschien, maar in het RTTgebouw werkt het wel. Net als voor Remi Verstraete die met witte verf een aanvulling maakte op het vloerpatroon – dat dan weer perfect past bij de installatie en de foto’s van Wim Wauman. Of Jesse Cremers die in de trappenhal een machine installeerde die traag maar autonoom het raam opent. Ja, er mag ook al eens gelachen worden.
Op den duur begin je in dit gebouw overal patronen te zien: op muren, in de raamkozijnen, tot in de centrale verwarming toe. Het is haast een kunstwerk op zich, vol vreemde hoeken, klaar om te fotograferen.
Maar we werden toch het meest geraakt door 37 kinderen gedood in de periode tussen 5 juni en 21 november 2015 van Emmanuelle Quertain, dat precies uitbeeldt wat de titel zegt. Het zijn 37 kleine schilderijtjes, die netjes op een rij aan de vier muren van een kamer hangen. Van één schilderij is het doek wit gebleven. De gaten in de muur en de afgebladerde verf doen plots denken aan kogelinslagen. Een mens wordt er stil van.
Decoratiewinkel
Voor u er ons van verdenkt dat we liever in een decoratiewinkel rondlopen dan in een galerie: ook los van dit gebouw blijft deze kunst overeind. Krasj is gewoon slim en met oog voor detail gepresenteerd en biedt een fijne mix van nieuw en oud werk, en van jonge kunstenaars en gevestigde namen als Dirk Braeckman, Walter Swennen of Robert Devriendt.
Alleen jammer dat veel infobordjes kreunen onder de intellectualistische prietpraat waar je al na drie zinnen hoofdpijn van krijgt. Voor een expo die zich ook richt op mensen die niks van kunst weten, is dat spijtig. Het bevestigt nog eens het cliché van de wereldvreemde kunstenaar. Dan liever het citaat dat bij het sobere stilleven Z.T. van Wouter Coolens hangt: ‘Spreken is zwijgen, zilver is goud. Ik heb gesproken.’
Dit is de vierde en zonder meer beste editie van Krasj. En dat is voor een deel te danken aan het RTTgebouw
Krasj, op 15, 16, 22, 23, 29 en 30 september, 13 tot 18 uur, gratis, diverse locaties, Ninove. De Koepoort bewerkt door Helmut Dick; dik geschilderd werk van Carole Vanderlinden, dat mooi matcht met het behangpapier; net zoals dat van Vincent de Roder past bij de tegels; en dat van Hillebrand van Kampen bij het behang. En zijn de gaten in de muur bij Emmanuelle Quertain kogelgaten?