Waarom Britten domineren in grote rondes
Chris Froome de Giro, Geraint Thomas de Tour en nu Simon Yates de Vuelta. GrootBrittannië is het eerste land dat met drie verschillende renners in één seizoen de drie grote rondes wint.
Ronde van Spanje
Simon Yates is een Brits talent dat nooit voor het rijke Team Sky reed en daarom al te eenzijdig wordt afgeschilderd als een antiestablishmentfiguur. Een portret dat in de gisterenavond afgelopen Vuelta een ironisch pigment kreeg: niet Sky maar het Australische MitcheltonScott levert de eerste uit Engeland afkomstige winnaar van een grote ronde. Pro memorie: Bradley Wiggins werd geboren in Gent, Chris Froome in het Keniaanse Nairobi en Geraint Thomas in Cardiff, Wales.
Yates zag het levenslicht op 7 augustus 1992 in Bury, een stad in het Engelse graafschap Greater Manchester. Dat geografisch uitgangspunt is niet zomaar een encyclopedisch feitje, het heeft Simons levensweg bepaald. Yates was twee toen de Manchester Velodrome de deuren opende en de Britse wielerfederatie er onderdak kreeg. Tot de aanleg van het Lee Valley VeloPark voor de Spelen van Londen 2012 bleef het de enige olympische wielerbaan van het land.
Dieptepunt Atlanta
Het is vanuit Manchester dat de Britse wielersport in twee decennia een onwaarschijnlijke opgang heeft gemaakt, parallel met de wederopstanding van het Verenigd Koninkrijk als sportnatie. In 1996 waren Chris Boardman en Max Sciandri de enige Britten aan de start van een grote ronde. Op de Spelen van Atlanta dat jaar eindigde GrootBrittannië als 36e in de medaillestand, met slechts één keer goud (roeiers Steve Redgrave en Matthew Pinsent in de tweezonderstuurman). Een historisch dieptepunt dat alle alarmbellen deed afgaan.
Een jaar later werd UK Sport boven de doopvont gehouden, het met loterijgelden gefinancierde overheidsprogramma dat op grond van wetenschappelijke expertise en innovatie het tij moest doen keren. Binnen dat kader legde British Cycling de focus op het baanwielrennen, waar in die tijd twaalf van de achttien gouden olympische wielermedailles te verdienen waren.
Simon Yates was negen toen hij samen met zijn tweeeiige tweelingbroer Adam in de Manchester Velodrome gefascineerd raakte door de koersfiets. Vader John, wielertoerist, nam tijdens zijn revalidatie na een fietsongeval de broers mee naar de piste om de wekelijkse trainingen van zijn clubgenoten te bekijken. Het was de tijd dat het pistewerk van Manchester zijn eerste vruchten op olympisch niveau begon af te werpen, met op de Spelen van Sydney 2000 vier medailles, waarvan één gouden.
Eigenzinnige keuze
Op zijn achttiende werd Simon opgepikt door de olympische academie van de Britse federatie. Drie jaar later, in 2013, bezorgde hij zijn land goud in de puntenkoers op het WK baanwielrennen in Minsk. Het gevestigde systeem had het nieuwe goudhaantje niet alleen geïnspireerd, maar ook gedetecteerd en tot medaillewinnaar gekneed. De logische volgende stap leek een contract bij Sky, de spinoff van de baanploeg die op de Spelen van Peking 2008 zeven van de tien gouden medailles had veroverd. Simon kende het huis: Team Sky is gevestigd in het National Cycling Centre in Manchester, waar ook de Velodrome deel van uitmaakt.
Yates legde evenwel het bod naast zich neer. Een eigenzinnige keuze, sterk beïnvloed door zijn broer. Dat er voor Adam geen plaats was bij de olympische academie en later evenmin bij Sky, lag de familie zwaar op de maag. Bovendien was juist op dat moment bij Sky een nieuwe rondewinnaar opgestaan, Chris Froome. Het was kiezen tussen een rol als (meester)knecht en een Australisch team dat getransformeerd zou worden tot een rondeploeg in dienst van de tweeling.
Simon, bij de geboorte al vijf minuten sneller dan Adam, is de eerste van de broers die zijn gelijk bewijst met eindwinst in een drieweekse rittenwedstrijd. Team Sky mag dan wel gefaald hebben in deze Vuelta, in het grote rondewerk is een Brexit nu minder dan ooit aan de orde.
Hoewel hij gemakkelijk wordt neergezet als een antiestablishmentfiguur, is Simon Yates tegelijk een product van het gevestigde systeem