Peukengooier, opgepast!

Een ‘flitsmarathon’ tegen zwerfvuil, zo zou je deze week kunnen omschrijven. ‘Want vooral het signaal dat je betrapt kunt worden, is belangrijk.’

Dat was schrikken voor een handvol automobilisten die hun sigarettenpeuk uit het raam keilden gisteren. Van achter de haag sprong Guido Declercq, milieuambtenaar van de gemeente, tevoorschijn om hen prompt een pv en een GASboete uit te schrijven. ‘Dit is een goede locatie’, wees De Clercq naar het kruispunt aan de vijvers van Zaventem. ‘De auto’s moeten hier aanschuiven in de spits en dan wordt de verleiding groot iets weg te gooien. Maar ze weten niet dat ik verdekt opgesteld sta.’

Declercq is een van de tweeduizend zwerfvuiljagers die deze week in touw zijn tijdens de tweede editie van de handhavingsweek rond zwerfvuil en sluikstorten. Behalve lokale ambtenaren houden ook politieagenten, gemeenschapswachten, boswachters en contro leurs van De Lijn een oogje in het zeil. Zowel zichtbaar in uniform als onopvallend in burger. Er wordt gesensibiliseerd, maar ook bestraft. ‘Tijdens zo’n week is vooral het signaal belangrijk dat je betrapt kunt worden’, zegt Jan Verheyen, woordvoerder van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (Ovam). ‘Vergelijk het met de flitsmarathon op de weg.’

Zakjesdroppers

Bij de aftrap van de actie gisteren in de luchthavengemeente werden aan autopendelaars duizend zakjes uitgedeeld waarin ze hun afval kunnen bewaren tot ze een vuilnisbak tegenkomen. De begeleidende folder zit in het zakje. ‘Anders dreigt ook die zwerfvuil te worden’, zei Marijke Doms, een van de uitdelers.

Behalve de peukengooiers worden ook de zakjesdroppers geviseerd: inwoners die de openbare vuilnisbakken gebruiken om er hun huishoudelijk afval in te deponeren. Dat spaart toch weer een restafvalzak van een paar euro uit. Maar het geldt als sluikstorten. Hoe los je dit op? Smallere gleuven, die dingen gewoon niet plaatsen in woonwijken.

Handhaving is hier een arbeidsintensief en vies karwei: de zakken openpeuteren en zoeken naar adresgegevens. Dat is geweten bij de overtreders, want vele zakjes droppers verwijderen hun gegevens van de enveloppen. ‘Omwonenden kennen vaak de daders, maar deinzen ervoor terug hen te verklikken’, zegt schepen van Leefmilieu Erik Rennen (NVA).

Een GASboete kost je 70 euro in Zaventem, zwaarder sluikstorten komt je op 250 euro te staan. Plus de opruimfactuur.

‘Mensen zeggen dat ze hun medeburgers erop aanspreken als die iets weggooien. Dat was vroeger niet zo’

ELS GROMMEN Mooimakers

Mobiele camera’s

Vorig jaar leverde de handhavingsweek in Vlaanderen 1.600 pv’s en GASboetes op. Leidt dat tot properdere straten? ‘Het probleem leeft almaar meer bij de mensen’, oordeelt Els Grommen, coördinator van Mooimakers, het samenwerkingsverband tussen de Ovam, Fost Plus en de lokale besturen. ‘Ze zeggen ons dat ze hun medeburgers erop aanspreken als die iets weggooien. Dat was vroeger niet zo.’

Veel lokale besturen plaatsen camera’s om hardleerse boosdoeners te klissen. In Zaventem gaan ze vier mobiele toestellen inzetten op de sluikstorthotspots. Leveren die iets op? ‘De camera’s op zich niet per se’, zegt Jan Buysse van de intercommunales Interza (Zaventem en omgeving) en Incovo (Vilvoorde en omgeving). ‘Maar als je er veel over communiceert zie je dat het aantal inbreuken wél met de helft terugloopt. Dat hebben we in Vilvoorde meegemaakt.’

Ook wie de openbare vuilnisbakken gebruikt om er zijn huishoudelijk afval in te deponeren, wordt geviseerd