Voor het eerst roet in moederkoek gevonden
Luchtvervuiling kruipt zichtbaar tot in de placenta, is voor de eerste keer aangetoond.
De studie is een zoveelste bewijs dat de Europese normen niet voldoen
In totaal 72 zwarte puntjes. Dat is wat onderzoekers van Queen Mary University of London te zien kregen door hun microscoop. Ze stelden hun werk afgelopen weekend voor op het European Respiratory Society International Congress.
De 72 roetdeeltjes werden waargenomen in 60 van de 3.500 macrofagen die uit de placenta’s van vijf Londense vrouwen werden gehaald (na de bevalling). Macrofagen zijn de grote slokoppen van ons immuunsysteem: het zijn cellen die lichaamsvreemde cellen of stofjes in zich kunnen opnemen om ze te neutraliseren. Dat de roetdeeltjes gevonden werden in de placenta, wijst erop dat de macrofagen in de longen van de moeder niet alle luchtvervuiling kunnen opvangen. Een deel reist via de bloedbaan naar het orgaan dat een beschermende barrière zou moeten vormen voor de foetus. Maar de onderzoekers achten het aannemelijk dat als de luchtvervuiling tot in de placenta geraakt, dat ze ook verder kan doordringen tot het kind. ‘We weten bovendien dat stofdeeltjes niet tot in het lichaam van de baby moeten geraken om schade te veroorzaken, aangezien ze al nadelig zijn voor de moederkoek, wat onrechtstreeks een impact heeft op de foetus’, zegt dokter Norrice Liu.
De waarneming mag dan wel een primeur zijn, verrassend is ze niet. Bij dieren werden eerder al stofdeeltjes uit de bloedstroom in de placenta waargenomen. Dat er een verband is tussen luchtvervuiling en de gezondheid van de foetus is evenmin nieuws. Zo is luchtvervuiling geassocieerd met onder meer een lager geboortegewicht, kortere telomeren (beschermde ‘kapjes’ op het DNA van de baby), vroeggeboorte, verminderde long en hersenfunctie, enzovoort.
Het is wel extra verontrustend dat de vaststelling gebeurde bij moeders uit Londen. Dat mag dan wel een grootstad zijn, toch voldoet de Britse hoofdstad aan de Europese drempelwaarden voor fijn stof. De Londense vrouwen worden blootgesteld aan een jaargemiddelde van 15 microgram fijn stof per kubieke meter, wat vergelijkbaar is met de gemiddelde concentratie in Vlaanderen. De studie is een zoveelste bewijs dat de Europese normen niet voldoen, en dat de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie (een jaargemiddelde van 10 microgram per kubieke meter) een absolute bovengrens zouden moeten zijn om onze gezondheid – en die van onze nakomelingen – te beschermen.