Tandem Kim en Moon wil Trump paaien
In een strak gechoreografeerde topontmoeting met het Zuiden belooft NoordKorea testsites voor kernraketten te sluiten. Zit er ook vlees aan het been, of is dit oude wijn in nieuwe zakken?
BRUSSEL I Op de tweede dag van een driedaagse topontmoeting tussen Zuid en NoordKorea komt dictator Kim Jongun met een paar aanlokkelijk klinkende voorstellen. Volgens de ZuidKoreaanse president Moon wil Kim een belangrijke site voor het testen van langeafstandsraketten (of ICBM’s) ‘permanent’ sluiten. Ook de site in Nyongbyon, waar het regime uranium en plutonium verrijkt voor kernwapens, kan gesloten worden. Ten minste, zo luidt het officiële akkoord, als de VS ook bepaalde stappen zetten. Wat die stappen zijn, werd niet expliciet verduidelijkt.
Verder willen beiden ook landmijnen en grenswachten weghalen rond bufferdorp Panmunjom en zal Kim Jongun Seoel bezoeken voor het einde van het jaar. Eerder schudde hij al de hand van Moon aan de grenszone: nu mag Kim dus een stapje verder binnen. In 2032 (in diplomatieke termen is dat een eeuwigheid) zouden de twee samen de Olympische Spelen organiseren. De Amerikaanse president Trump had het over ‘erg opwindende’ resultaten.
Kernwapenvrij
Analisten, zelfs die van de Amerikaanse inlichtingsdiensten, betwijfelen echter of Kims aankondigingspolitiek veel concreets verandert. NoordKorea ziet kernwapens als een verzekeringspolis voor het voortbestaan van het regime. Kim heeft de raketsite bovendien niet meer nodig, zoals hij in april nog tegen zijn eigen bevolking zei. ‘De ontwikkeling van nucleaire wapens en langeafstandsraketten is voltooid’, klonk het toen in NoordKoreaanse media.
Uiteindelijk ligt de bal ook nu waar hij al eerder lag: bij de VS. NoordKorea wil dat de Amerikanen een vredesakkoord voor de Koreaanse oorlog (19501953) aanbieden, veiligheidsgaranties geven én hun nucleaire capaciteit in de regio opgeven (met name schepen die ICBM’s of andere raketten kunnen lanceren). Die laatste twee eisen liggen moeilijk, zeker voor Republikeinse haviken als buitenlandminister Mike Pompeo en adviseur John Bolton. De onderhandelingen zitten dan ook al drie maanden in het slop.
Dat Kim met ‘een kernwapenvrij Koreaans schiereiland’ Amerikaanse ontwapening bedoelt, wisten we al. Nieuw is echter dat Moon Jaein in die logica mee lijkt te stappen, wat tot een paar maand geleden nog ondenkbaar was. Het Zuiden steunde altijd de nucleaire aanwezigheid van de VS.
Mogelijk wil president Moon met dit voorstel druk zetten op de VS om zich toch te engageren. Zolang de goednieuwsshow (r.) nog dit jaar Seoel zal bezoeken. aan de gang is, kan de VS moeilijk de onderhandelingen opblazen. Dat is voor Moon, kind van vluchtelingen uit NoordKorea en overtuigd liberaal, namelijk het nachtmerriescenario. ZuidKorea ligt niet alleen direct in de vuurlijn als het misloopt, ook politiek ligt president Moon onder druk. Meer en meer ZuidKoreanen beginnen zich af te vragen waar de resultaten blijven. En volgens The Atlantic vindt zijn entourage de Amerikanen al sinds de verkiezing van Trump niet langer meer een betrouwbare bondgenoot. Politieke elites hopen op regionaal veiligheidsafspraken, eerder dan afhankelijkheid van één partner.
Lastige spagaat
Uiteindelijk ligt de bal ook nu weer waar hij eerder al lag; bij de VS. President Trump had het alvast over ‘erg opwindende’ resultaten
Maar lang kan Moons tandem met zowel Kim en Trump toch niet blijven duren. Moon lanceert steeds meer voorstellen om economisch samen te werken met het Noorden, bijvoorbeeld via toerisme en in het opnieuw op te starten Kaesongindustriecomplex. Hoe verder hij daarin gaat, hoe meer hij de economische sancties die de VS willen, ondermijnt. De Republikeinse senator Lindsey Graham verweet hem dat gisteren dan ook meteen. ‘Moon moet zich niet laten bedriegen’, zei hij in Amerikaanse media.