Energie een pak duurder en het wordt nog erger
De energiekosten voor elektriciteit en aardgas zijn afgelopen jaar met zo’n 20% gestegen. De meerprijs door het wegvallen van de kerncentrales zit daar nog niet in.
BRUSSEL I De directe energiekosten van elektriciteit (zonder de distributiekosten en heffingen) zijn tussen september 2017 en afgelopen augustus met 20 procent gestegen, blijkt uit gegevens van de Vreg, de Vlaamse energieregulator. Aardgas kent een gelijkaardige stijging (plus 21 procent). Het gaat om een gemiddelde prijsstijging voor gezinnen met een gemiddeld verbruik.
Doordat de energiekosten maar een derde van de factuur uitmaken, en doordat de Turteltaks geschrapt werd, bleef de stijging van de totale stroomfactuur beperkt tot 4 procent. Voor gas bedraagt de stijging 13,6 procent.
Bertrand Rochez van de vergelijkingssite Mijnenergie.be heeft wel al prijzen inclusief september. Die tonen voor een gemiddeld gezin met een vast stroomcontract een prijsstijging voor de totaalfactuur van iets meer dan zes procent. Voor aardgas komt hij, net als de Vreg, op 13,6 procent uit. Wie vandaag een contract voor een jaar afsluit, betaalt voor een gemiddeld verbruik ruim 60 euro meer dan een jaar geleden voor zijn elektriciteit. Voor gas loopt het verschil op tot 110 euro. De kosten van een doorsnee gezin dat elektriciteit en gas afneemt, stijgen dus met 170 euro.
De stijging is gebaseerd op prijzen van september, die bij aanvang van de maand bepaald zijn. Daar zit de onzekerheid over de energiebevoorrading nog niet volledig ingeprijsd. De elektriciteitsprijzen stegen eerder dit jaar al omdat de prijs voor CO2certificaten steeg, wat stroom uit gas en steenkool duurder maakt.
Haast voor vast contract
En het wordt er niet beter op, integendeel. ‘Ik verwacht dat de prijzen in oktober zullen stijgen’, zegt Rochez. Dat blijkt alvast uit de groothandelsprijzen. Door de onzekerheid is de groothandelsprijs voor november gestegen tot maar liefst 144 euro per MWh. In het voorjaar lag de prijs voor stroom in die maand op 40 à 50 euro per MWh. Voor de andere wintermaanden zijn de prijzen minder sterk gestegen.
Wie zijn elektriciteitscontract moet of wil hernieuwen, maakt beter haast. ‘Wie een vast contract wil afsluiten, doet dat beter vandaag nog’, zegt Rochez. Hij schat dat er voor het hele jaar een prijsstijging van 10 tot 15 procent zit aan te komen voor het elektriciteitsgedeelte. Rochez suggereert een vast contract van 12 maanden te nemen. ‘Ik denk niet dat het de moeite is om de huidige prijzen drie tot vier jaar vast te leggen, want ze zijn al veel gestegen.’
Uit de inflatiecijfers van Statbel blijkt hoe sterk de prijs van elektriciteit toegenomen is. In vergelijking met vijf jaar geleden is elektriciteit bijna de helft duurder geworden.
Eerder bleek al dat de Belg een pak meer betaalt voor zijn elektriciteit dan de Nederlanders en de Fransen. Een Belg met een doorsnee verbruik betaalde in 2017 gemiddeld 996 euro, blijkt uit cijfers van Eurostat. In Nederland en Frankrijk was dat maar 534 en 585 euro. In Duitsland liggen de prijzen een vijfde hoger dan in ons land.
Oppositiepartijen PS en SP.A pleitten woensdag nogmaals voor een verlaging van de btw op elektriciteit van 21 naar 6 procent, zoals de regeringDi Rupo deed. Minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) verraste met het antwoord dat ze ‘open staat voor een btwverlaging’. Maar ze liet meteen verstaan dat haar coalitiepartners daar niet warm voor lopen.
Ook brandstof duurder
Een Belgisch gezin ziet niet alleen gas en elektriciteit duurder worden. Ook andere energieprijzen zijn fors gestegen. Stookolie werd in een jaar 14,6 procent duurder. Aan de pomp betaalt de verbruiker een pak meer. De dieselprijs is in een jaar met een vijfde toegenomen. Een volle tank kostte een jaar geleden 67 euro, vandaag is dat 78 euro. Niet alleen de olieprijs is gestegen, ook accijnzen liepen op van 0,53 tot 0,60 euro per liter. Doordat de accijnzen bij benzine licht gezakt zijn, is de stijging daar minder uitgesproken: een volle tank kost vandaag 5,50 euro meer dan een jaar geleden.
Door het wegvallen van de Turteltaks is de stijging van de totaalfactuur beperkter