U kunt het vel van Marghem redden
Moeten we meer eenpansgerechten klaarmaken en de strijk uitstellen om het licht te laten branden? De gevolgen van ons huishoudgedrag zijn inderdaad immens.
Stel dat ’s avonds om 18 uur in 5 procent van de Belgische gezinnen de elektrische oven (2.000 watt) aan staat. Dat betekent dan dat al die ovens gezamenlijk het elektriciteitsnet belasten voor liefst 500 megawatt, dat is meer dan het vermogen van de kerncentrale Doel 1.
Stel dat in 1 procent van al die gezinnen op hetzelfde moment de wasmachine (3.000 watt) op staat. Dat is dan nog eens 150 megawatt (MW) verbruik erbij. Dezelfde berekening kan worden overgedaan voor de vaatwasser, het elektrisch vuur, het strijkijzer, de stofzuiger of de haardroger. De macht van de grote getallen beïnvloedt zeer erg het elektriciteitsverbruik.
Campagnes om te minderen
Dat betekent dat een kleine bijsturing van het gedrag van de consument al snel grote gevolgen heeft. De kunst zal zijn om de traditionele pieken in het elektriciteitsverbruik ’s ochtends en ’s avonds af te vlakken. De hoogte van die piek hangt af van de buitentemperatuur. Bij vriestemperaturen verbruikt elektrische verwarming meer en worden er vooral ook meer elektrische bijzetkacheltjes aangezet (zie blz. 22).
Met campagnes om het stroomverbruik te milderen kan de overheid mensen proberen te overtuigen solidair te zijn om zo het licht te laten branden, en hun wasmachine of vaatwasser pas aan te zetten nadat de kritieke periode voorbij is. Voorbeelden in andere landen (de VS, Japan...) leren dat het verbruik op die manier flink teruggeschroefd kan worden.
Het particulier verbruik piekt tijdens een koudeperiode al snel naar meer dan 4.000 MW. Als die piek na een campagne 10 procent lager ligt, komt dat al snel neer op een winst van 400 MW, berekent professor Ronnie Belmans (Energyville).
Vier jaar geleden, bij de vorige discussie over mogelijke stroomtekorten, waren Elia én de overheid het er al over eens dat er 1.000 megawatt bespaard kan worden als consumenten, overheid en bedrijven samen zuiniger omspringen met energie. 1.000 megawatt komt overeen met een grote kerncentrale en is precies het vermogen waar minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) naar op zoek is om het licht te laten branden.
Digitale meter
Maar veel hefbomen om gezinnen te overtuigen heeft de overheid niet in huis. Oproepen om eenpansgerechten klaar te maken en de strijk uit te stellen gaan op sommige gezinnen zelfs een omgekeerd effect hebben.
Daar kan verandering in komen als straks de digitale meter zijn intrede doet. Met die meter en bijbehorende apps wordt het mogelijk gezinnen te belonen als ze het tijdstip van hun was of strijk naar het juiste uur verschuiven. Nu kan dat alleen via het dag en nachttarief. Digitale meters kunnen veel meer financiële impulsen geven.
Wie er geen vertrouwen in heeft, kan nog altijd batterijen installeren, gekoppeld aan zonnepanelen, om een periode zonder stroom te overbruggen. Zonnepanelen alleen zijn echter niet voldoende. Die vallen uit samen met het elektriciteitsnet.
De kunst zal zijn om de traditionele pieken ’s ochtends en ’s avonds af te vlakken