Miljoenen voor slimme machines op topsportniveau
Vlaanderen investeert vanaf 2019 30 miljoen euro per jaar om de snelle opkomst van artificiële intelligentie te begeleiden. ‘Vandaag moet je lopen om niet stil te staan.’
Een bionische hand, rechtstreeks verbonden aan de hersenen, die zelf leert welke objecten ze moet oppikken om een verlamde patiënt te helpen. Autonome wagens, drones of oogstmachines, verkeerslichten die zelf beslissen hoe ze het verkeer doorlaten en algoritmes die accurater ziektes detecteren dan topdokters. Wie de Amerikaanse Carnegie Mellon University (CMU) in Pittsburgh bezoekt, ziet de toekomst. Al zestig jaar loopt de universiteit voorop in het onderzoek naar artificiële intelligentie (AI) en vandaag is CMU wereldwijd de nummer één in zelflerende machines en robotica, voor MIT en Stanford.
Deze week was Vlaams minister van Economie en Innovatie Philippe Muyters (NVA), samen met delegaties van het adviesorgaan Vario en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie, in Pittsburgh om er een samenwerking tussen Vlaanderen en de prestigieuze universiteit te bespreken. Muyters wil van AI een speerpunt maken in het Vlaamse innovatiebeleid en heeft daarvoor een nieuw plan klaargestoomd. Vanaf 2019 maakt Vlaanderen daarvoor jaarlijks 30 miljoen euro vrij.
Gericht plan
‘Vandaag zien we al dat slimme machines en robots mondjesmaat ons dagelijks leven binnendringen, en dat is nog maar het begin. De echte doorbraak staat voor de deur, maar tot nog toe ontbreekt er in Vlaanderen een gerichte aanpak om maximaal de vruchten te plukken van die technologische revolutie’, zegt Muyters tijdens zijn bezoek aan CMU. ‘Dit plan moet een impuls geven aan de industriële dynamiek in Vlaanderen.’ Muyters wil inzetten op drie domeinen: het verdiepen van de Vlaamse sterktes in AIonderzoek, steun voor de implementatie van de nieuwe technologieën bij onze bedrijven en een flankerend beleid, om bedrijven te sensibiliseren, een ethisch kader te creëren en te kijken hoe ons onderwijs op die nieuwe uitdagingen kan inspelen.
‘Daarbij moeten we duidelijke keuzes maken’, zegt Muyters. ‘Een regio als Vlaanderen kan niet opbieden tegen landen als de VS of China, die miljarden investeren in AIonderzoeksprogramma’s. Maar door onze Vlaamse sterktes – zoals het Leuvense onderzoekscentrum Imec of de biotechsector – te verdiepen, kunnen we excelleren. Ook in ons topsportbeleid hebben we keuzes gemaakt, met succes.’ Maar, waarschuwt Variovoorzitter Lieven Danneels, ‘we kunnen niet altijd voorspellen welke sectoren in de toekomst zullen bloeien. Het is belangrijk niet al onze pijlen op bestaande sterktes te mikken.’
Carnegie Mellon University was voor minister Muyters de geknipte plek om inspiratie op te doen. Wat meteen opvalt, is de interactie tussen de universiteit en grote techbedrijven als Google, Facebook en Uber, die door de opmars van AI en CMU in Pittsburgh zijn neergestreken. Studenten, maar ook professoren, kunnen zo veldkennis opdoen, om ‘real life problems’ op te lossen, zegt Farnam Jahanian, de voorzitter van CMU. ‘Het is niet ongewoon dat een professor hier een jaar academisch verlof neemt om aan de slag te gaan bij Google en dan terug te komen.’ De universiteit telt ongeveer 6.000 studenten, en op de kleine campus lopen ingenieurs vlot langs bij filosofen of economen en omgekeerd.
‘Die multidisciplinariteit missen we nog in Vlaanderen’, zegt Muyters. ‘Terwijl AI ons niet alleen voor technologische vraagstukken plaatst, maar ook ethisch uitdagingen creëert.’ Hij benadrukt dat we vroeg genoeg moeten nadenken over een juridisch kader om, bijvoorbeeld, nieuwe technologie te testen.
Overheid aan het stuur
‘We kunnen niet opbieden tegen landen als de VS of China, maar door onze Vlaamse sterktes te verdiepen, kunnen we excelleren’
PHILIPPE MUYTERS
Vlaams minister van Economie en Innovatie
Waar in de VS de techreuzen en universiteiten als CMU of MIT de dans leiden, is het belangrijk voor Vlaanderen om zelf een voortrekkersrol te spelen, denkt Muyters. ‘Vlaanderen heeft veel middelgrote bedrijven. Voor hen is het niet altijd makkelijk om hun voelsprieten uit te strekken over de wereld en zo snel in te spelen op de nieuwste evoluties. De overheid kan helpen om nieuwe technologie vroeg genoeg op te pikken.’
En die nieuwe technologie zal sneller dan we denken een grote impact hebben, zegt Ajit Shetty. Ook de exceo van Janssen Pharmaceutica en alumnus van CMU keek deze week bewonderend naar de demonstraties in Pittsburgh. ‘Vandaag moet je lopen om niet stil te staan.’