Zo mooi, zo sterk en zo gevaarlijk
‘Wie zal de volgende zijn? Ik of een andere meid?’ In de voorbije maand kwamen in Irak vier vrouwen in verdachte omstandigheden om het leven.
‘Ik doe de dingen niet in het donker, zoals vele anderen; bij mij gebeurt alles op klaarlichte dag’ TARA FARES
De invloedrijke vlogger werd vorige week neergeschoten
BRUSSEL I ‘Het is een trend geworden om sterke vrouwen met een luide stem het zwijgen op te leggen’, zegt Dashni Morad (32) aan de telefoon. De KoerdischNederlandse zangeres uit het Iraakse Erbil, die op Instagram 300.000 volgers heeft, spreekt uit ervaring. Ook zij is bedreigd. Men vond haar kleding te sexy, haar mening te uitgesproken en haar stem te luid. Mensen uit haar omgeving dreigden ermee privéfoto’s van haar openbaar te maken en haar aan te klagen; moellahs (islamitische geestelijken) vonden dat zij geboycot moest worden.
Morad vluchtte een tijdlang naar Londen, maar nu is ze terug in Irak. In een maand tijd zijn daar vier sterke, invloedrijke vrouwen om het leven gekomen. Vorige week nog de 22jarige Tara Fares, een van de bekendste vloggers. Zij maakte foto’s en filmpjes van zichzelf en postte die op Instagram, Twitter of YouTube. Ruim 1,2 miljoen volgers zagen hoe ze de ene dag een gothic queen was en de volgende dag als een ondeugend schoolmeisje of een vamp met vuurrode lippen verscheen.
Miss Bagdad
Het lijdt geen twijfel dat de voormalige Miss Bagdad veel invloed had op de jonge Iraakse meiden. Door haar – soms uitdagende – poses te posten, stelde ze de dubbele moraal in haar land aan de kaak. Ze pikte het niet dat veel mannelijke moslims de vrouwen op straat tot wandelende, zwarte tenten willen reduceren, terwijl ze zelf benieuwd zijn naar het ondergoed dat onder die verhullende laag schuilt. In een van haar video’s spuugde Fares haar gal over een sjiitische leider die haar een ‘tijdelijk huwelijk’ had voorgesteld – een mooi woord voor een nacht met een prostituee.
‘Ik doe de dingen niet in het donker, zoals vele anderen; bij mij gebeurt alles op klaarlichte dag’, schreef ze ooit op Twitter. Zo is ze ook gestorven. Op klaarlichte dag werd ze in een drukke straat in Bagdad neergeschoten door een man die op een motor wegreed.
Eerder was ook al Suad alAli (46) op straat neergeschoten in Basra, in het zuiden van het land. Zij was de voorzitster van alWeed alAlaiami For Human Rights, een ngo die zich om vrouwenrechten bekommert. En op 16 augustus stierf Rafif alYasiri (32), een bekende plastische chirurg die niet alleen cosmetische ingrepen uitvoerde, maar ook slachtoffers van de oorlog of mishandeling een nieuw uiterlijk gaf. De sjiitische vrouw had één miljoen volgers, aan wie ze vertelde dat vrouwen sterker en onafhankelijker werden, nadat ze hun uiterlijk hadden veranderd. Volgens de overheid nam ze een overdosis drugs. Een week daarvoor was Rasha alHassan dood in haar huis aangetroffen. Een hartaanval, volgens de overheid. Ook zij was een plastische chirurg die haar stempel drukte op de sociale media.
‘We moeten met de religieuze leiders praten en hen ervan overtuigen dat zij op vrijdag in de moskee proberen iets aan de slechte positie van de vrouwen te doen’, zegt de KoerdischNederlandse Morad. ‘Want dit is een mannenmaatschappij waarin vrouwen gediscrimineerd en gedomineerd worden.’
Nu ze weer in Irak is, heeft ze de strijd voor de vrouwenrechten opgenomen. ‘Ik heb contact met een honderdtal andere vloggers. Samen onderzoeken we hoe we de mannen moeten benaderen.’
Morad vindt het belangrijk dat internationale instellingen zoals de Verenigde Naties meer inspanningen leveren om jonge vrouwen, die het in Irak proberen te maken, te ondersteunen. ‘Wij, vrouwen, zijn de sleutelfiguren in het maatschappelijke netwerk. Wij zijn nodig om deze, door de oorlog kapotgemaakte, samenleving weer op te bouwen.’
Hoewel ze het verschrikkelijk vindt dat een vrouw als Tara Fares is vermoord, is Morad tevreden dat haar dood internationale aandacht krijgt. ‘Dit moet veranderen’, zegt ze. ‘Want wie zal de volgende zijn? Ik of een andere meid?’