Greenpeace wint proces tegen Schauvliege
Vlaanderen moet forsere maatregelen nemen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Greenpeace zet via de rechtbank druk op minister Schauvliege.
BRUSSEL I Op veel plaatsen in Vlaanderen wordt de Europese grenswaarde voor stikstofdioxide (NO2) overschreden – een giftig gas dat in de uitlaat van dieselwagens zit. Dat blijkt uit een computermodel van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en Vito, dat de concentratie van NO2 tot op straatniveau voorspelt. Het is dat computermodel dat met de burgermetingen van CurieuzeNeuzen op grote schaal werd getest.
Toen dat model begin vorig jaar publiek werd gemaakt, rea
geerde Greenpeace furieus. Met de Vlaamse luchtkwaliteit bleek het erger gesteld dan de overschrijdingen in twee officiële Antwerpse meetstations lieten uitschijnen. De Vlaamse regering onderneemt te weinig om overtredingen van de normen tegen te gaan, vond de ngo. Dus stapte ze een jaar geleden naar de Brusselse rechtbank van eerste aanleg om de bevoegde minister van Leefmilieu, Joke Schauvliege (CD&V), in gebreke te stellen.
Niet onder de indruk
De milieuorganisatie kreeg gis
teren gelijk op twee punten: het Vlaams Gewest moet uiterlijk over drie maanden de informatie uit het computermodel meedelen aan de Europese Commissie. Binnen het jaar moet het een luchtkwaliteitsplan opstellen, omdat de huidige maatregelen volgens de rechter niet volstaan om de NO2concentraties onder de Europese norm te krijgen. Concrete eisen, zoals de verplichte invoering van een kilometerheffing, werden afgewezen.
Minister Schauvliege is niet onder de indruk van het vonnis. ‘We moeten nog kijken of we in beroep gaan, maar bij een eerste lezing lijkt het een formaliteit om aan de eisen te voldoen’, zegt woordvoerder Jan Pauwels. ‘Het computermodel van de VMM staat online, de experten van de Europese Commissie kunnen het al consulteren. Daar staat voor die mensen dus weinig nieuws in. Maar we zullen dat nu formeel doorsturen. Het Luchtplan 2030 is goedgekeurd binnen de regering en wordt onderworpen aan een openbaar onderzoek. Nog voor het einde van het jaar zal het definitief aangenomen zijn.’
Verregaand vonnis
De vraag is of de Vlaamse overheid er zo gemakkelijk van afkomt. Greenpeace spreekt alvast van een ‘verregaand vonnis’. ‘De bijkomende gegevens meedelen aan Europa zal wel degelijk gevolgen hebben’, zegt luchtkwaliteitsexpert Joeri Thijs. ‘De Commissie zal nu officieel kunnen vaststellen dat overal in Vlaanderen de normen worden overschreden. Vlaanderen zal van Europa dus ook forser moeten optreden.’
Nu al worden de Vlaamse en de Brusselse overheden door Europa op de vingers getikt voor de overschrijdingen in enkele officiële meetstations. Het Luchtplan 2030 dat minister Schauvliege in de steigers heeft staan, volstaat volgens Thijs niet om aan de eisen van Europa te voldoen. ‘Ook de Belgische rechter oordeelt nu dat de overschrijdingen in heel Vlaanderen binnen de kortst mogelijke periode ongedaan gemaakt moeten worden. Het Luchtplan is ambitieus op de langere termijn, maar maakt nergens duidelijk hoe we op korte termijn van die overschrijdingen af geraken. Het is een begin, maar veel te vrijblijvend. Nergens lezen we een tijdsschema, laat staan hoe we bepaalde maatregelen zoals een ultralageemissiezone in de grote steden gaan realiseren. Er wordt ook niets concreet afgedwongen of opgelegd. Het plan zal moeten worden bijgestuurd.’
‘We moeten nog kijken of we in beroep gaan, maar bij een eerste lezing lijkt het een formaliteit om aan de eisen te voldoen’
JAN PAUWELS
Woordvoerder minister Schauvliege
‘Het Luchtplan is een begin, maar veel te vrijblijvend. Het zal nu bijgestuurd moeten
worden’
JOERI THIJS
Greenpeace
Dieselbans
Greenpeace is niet de enige organisatie die erin slaagt via de rechtbank druk op de ketel te houden. Dinsdag haalde de Nederlandse ‘klimaatzaak’ in hoger beroep haar slag thuis tegen de Nederlandse staat, die verplicht wordt zijn klimaatinspanningen op te drijven. Eerder dit jaar maakten Duitse rechters de weg vrij voor dieselbans in de grote Duitse steden.