OOK #METOO IS NIET VRIJ VAN DUBBELE MORAAL

Het was geen fraaie vertoning, de benoeming van Brett Kavanaugh als lid van het Hooggerechtshof. Maar ik kan niet zeggen dat ik rouwig ben dat hij uiteindelijk benoemd is. En vooraleer een vlaag giftige pijlen op mij afkomt: ja, ik vind dat de #MeToobeweging nodig was om eindelijk het persistente, alledaagse seksuele machtsmisbruik tegen vrouwen tegen te gaan. En nee, ik doe niet mee aan blaming the victim. En ja, ik vind dat er nog altijd een lange weg in de geesten te gaan is, ook in zeer democratische landen. Ik wist bijvoorbeeld niet was ik las bij een krantentitel die zei dat de Nobelprijs voor de Vrede aan een ‘seksslavin’ was toegekend. Wat een wijze om de prachtige Nadia Murad, een echt heldhaftige survivor, te bestempelen.

Terug naar Kavanaugh. Ik had een onbehaaglijk gevoel bij de hoorzittingen en de manifestaties daarrond. Een Democratische vrouwelijke senator zei dat ze Kavanaugh niet eens hoefde te horen op de hoorzitting. ‘Wij geloven survivors!’, riepen betogers en spandoeken allerwegen.

Het is beangstigend dat schuld op voorhand vaststaat, naargelang de smaak van de dag, in dit geval de verschrikkelijke blanke man. De reactie zou behoorlijk anders geweest zijn als een man uit een minderheidsgroep – Latino, Arabisch/moslim, zwart – door een hoogopgeleide blanke vrouw beschuldigd was over een poging tot verkrachting op een dronken tienerfeestje toen zij vijftien en hij zeventien was. Dan zouden vele Democraten dezelfde vragen gesteld hebben als nu de Republikeinen. Ze is weggelopen van het feestje. Ze moet een lift gehad hebben om thuis te komen. Van wie? Ze weet het niet meer. Waar zijn de getuigen? Er zijn er geen.

Christine Blasey Fords getuigenis wees zeker op een trauma. Maar een dronken kind van vijftien kan zich vergissen over de plaats, gelegenheid, mensen die er waren, nietwaar? Ze kan een bad trip gehad hebben. Was er misschien iets anders traumatisch in haar leven gebeurd, dat verward werd met het dronken feestje? En bovendien, waarom 35 jaar lang zwijgen? Moeten we echt geloven dat politiek niets met de klacht te maken had? Uit de hoorzittingen zijn geen duidelijke antwoorden gekomen. Ze waren een politiek duel, geen serene zoektocht naar waarheid.

In het prachtige document dat de Magna Charta (1215) is staat: ‘To no one we shall deny justice.’ Dat geldt ook voor iemand die in zijn jeugd een arrogante, bier zuipende, machistische brat was, maar die blijkbaar de bladzijde heeft omgeslagen. En die, blijkens zijn vonnissen die na zijn nominatie met een vergrootglas ontleed zijn, twaalf jaar een bekwame jurist en rechter was.

Te vaak moest ik denken aan To kill a mockingbird (1960), de roman van Harper Lee over het Amerikaanse diepe zuiden van haar kinderjaren, die met dertig miljoen verkochte exemplaren een klassieker werd, en prachtig verfilmd werd met Gregory Peck in de rol van advocaat Atticus Finch. De advocaat verdedigt een zwarte jongen, Tom, die door een blank meisje van aanranding is beschuldigd. Finch toont overtuigend aan dat het omgekeerde gebeurd is, dat het meisje zich op Tom wierp, en dat klappen op haar lichaam van haar dronken vader moeten gekomen zijn. Maar het helpt niet. Tom is een zwarte jongen, Mayella een blank meisje. En dus: ‘Tom was dood vanaf het ogenblik dat Mayella haar mond opende en gilde.’

Vertaald naar de huidige tijden: het is bedenkelijk dat het uiten van een (aan)klacht een emotionele mediastorm kan ontketenen die van het doelwit meteen een maatschappelijke of professionele paria maakt. Om te beginnen heeft de #MeToobeweging zelf alles te winnen bij meer sereniteit. Anders riskeert ze dat ook mannen wier gedrag terecht aan de kaak wordt gesteld zich als slachtoffers kunnen gaan opwerpen. Lynchpartijen via de media vormen geen gerechtigheid.

De hoorzittingen met Kavanaugh waren een politiek duel, geen serene zoektocht naar waarheid