Groene zege smaakt toch een tikje zuur
Nooit eerder was Groen zo groot in Antwerpen. Maar dat NVA, CD&V en Open VLD kunnen voortdoen, zorgt voor een erg dubbel gevoel.
Het was geen toeval dat de televisieschermen, iets voor halftien gisteravond, werden uitgezet in café Spéciale Belge, de hippe plek in het ‘groen kwartier’ waar Wouter Van Besien rond negen uur eindelijk zijn opwachting had gemaakt. Zo moest de aanhang van Groen niet luisteren naar de speech die – als alles volgens plan was verlopen – het hoogtepunt van de avond had moeten worden. Die van burgemeester Bart De Wever. Alleen moest die dus niet aankondigen dat zijn centrumrechtse meerderheid was gebroken. En dat drukte de sfeer toch enigszins. De tv ging dus uit.
Natuurlijk hebben de groenen geen reden tot depressie. Ze waren nooit groter in Antwerpen. Met een resultaat van meer dan 18 procent halen ze 11 zetels binnen. Dat is, twaalf jaar nadat ze door Patrick Janssens bijna van de kaart werden geveegd, een erg mooi resultaat. Ook in de districten doen de groenen het erg goed. In Borgerhout, waar ze de afgelopen zes jaar bestuurden met de SP.A en de PVDA, worden ze met 32 procent de grootste partij.
Bovendien wordt Groen voor het eerst in de geschiedenis ook de leidende formatie op links in Antwerpen. Dat is, ook met het oog op de Vlaamse en federale verkiezingen van volgend jaar, een belangrijke opsteker. De strategische stemmen aan de linkerzijde zijn nu voor hen. Wouter Van Besien sprak dan ook over een ‘prachtige dag’ en een ‘ongelooflijke prestatie’. Hij feliciteerde Bart De Wever, die met voorsprong de grootste blijft, niet. En hij zei dat Antwerpen gekozen heeft voor ‘een ommekeer’.
Creativiteit
Dat laatste is erg betwistbaar. Bij de groenen gingen ze er de afgelopen weken stille tjes vanuit dat de burgemeester zijn nipte meerderheid (van 30 op 55 zetels) zou verliezen. Tijdens de laatste campagneweken kwamen hun thema’s – zoals mobiliteit en gezonde lucht – helemaal bovendrijven. Maar doordat de allerlaatste zetel naar de NVA (en niet naar de PVDA) kantelde, kan De Wever voort met dezelfde partners. NVA, Open VLD en CD&V hebben 28 op 55 zetels. Dat is, alvast mathematisch, géén ‘ommekeer’.
‘Het zorgt voor een dubbel gevoel’, gaf oudschepen Dirk Geldof toe. ‘Spijtig dat ook dat niet gelukt is’, klonk het bij Europarlementslid Bart Staes. ‘Dat had de avond perfect gemaakt.’
Toch viel het ook op dat Wouter Van Besien er gisteren niet zomaar vanuit ging dat De Wever doorgaat met dezelfde ploeg. Ook anderen wezen erop dat een overschot van een halve zetel vrijwel onwerkbaar is in de Antwerpse gemeenteraad. ‘De meerderheid heeft óók een probleem’, zei de groene kopman zelf, alvorens hij zijn militanten een gratis vat aanbood en zelf een eerste pint binnengoot. ‘We zullen de komende dagen wel zien hoe het stof neerdwarrelt. Wij zijn in ieder geval bereid een constructieve rol te spelen.’
Het was niet meteen duidelijk waarop Van Besien doelde, want een coalitie met de NVA sloot hij nog steeds uit. En een meerderheid zonder de NVA is alleen mogelijk met Vlaams Belang. Hij wilde geen verdere uitleg geven. ‘We zien wel. Als er creatief nagedacht moet worden, zijn we bereid. Maar nu ga ik eerst vieren.’
Beels-effect
Bij de socialisten leken ze zich gisteravond niet voor te bereiden op ‘creatief nadenken’. Zij verzamelden in het Zuiderpers huis, de plek waar ze zowel in 2003 (bij de federale verkiezingen) als in 2006 grote overwinningen vierden. Dat zat er deze keer niet in. De afgelopen weken werd er stilletjes gehoopt op een Jinnih Beelseffect, maar de SP.A bleef hangen op 11,3 procent en zes zetels. Een historische uppercut. Twaalf jaar geleden haalde de partij nog meer dan 35 procent. Zes jaar geleden was ze, samen met CD&V, goed voor 28 procent.
Toch zal niemand Beels die nederlaag aanwrijven. Zij trok de partij erdoorheen, nadat die door de perikelen rondom Tom Meeuws en de breuk met de groenen tegen het canvas was geslagen. ‘Dit resultaat is niet wat we ervan hadden verwacht’, gaf ze toe, in een emotionele speech. ‘Maar we hebben bergop gevochten en moed getoond. Eigenlijk kwamen deze verkiezingen net te vroeg.’ Beels feliciteerde De Wever gisteravond wél, net zoals de ‘groene vrienden’.
‘We hebben bergop gevochten. Maar deze verkiezingen kwam net te vroeg’
JINNIH BEELS SP.Alijsttrekker
Beels lijkt zich hiermee gevestigd te hebben als chef van de Antwerpse SP.A, zelfs al is ze dan nog altijd geen lid. Ze haalde veruit de meeste voorkeurstemmen (12.815), ongeveer vijf keer zoveel als nummer twee Tom Meeuws (2.790) of lijstduwer Yasmine Kherbache (2.357). Bij de groenen liet Wouter Van Besien met 16.969 voorkeurstemmen iedereen achter zich. Daar was lijstduwster Meryem Almaci (8.414) de nummer twee in de poppoll.