Een wereld van verschil
‘Helden van hier: op interventie’ op VTM (links) en ‘Niveau 4’ op Vier.
‘Bij ons is het altijd niveau 4’, zei een politieagent in Hasselt in de eerste aflevering van Niveau 4, op Vier. Daarmee pareerde hij de eerste kritische noot die je bij dit programma kunt plaatsen: het dreigingsniveau, dat op 4 stond toen maker Eric Goens voor het eerste seizoen in Molenbeek ging filmen, is alweer eventjes verlaagd tot 2.
Voor dit tweede seizoen verplaatste Goens zijn aandacht naar drie Vlaamse centrumsteden: Aalst, SintNiklaas en Hasselt. Daardoor dringt zich onvermijdelijk de vergelijking op met Helden van hier: interventie, het programma over de politie van Genk, dat gisteren afliep op VTM. Goens maakte die vergelijking trouwens zelf, maandag in Het Nieuwsblad. ‘Met alle respect voor nonkel flik die vaak gezellige dingen meemaakt, voor hem zijn we niet 135 dagen op stap gegaan’, sprak hij collegiaal. ‘Ik ben geen voorstander van amu sementsprogramma’s over de politie.’
De boodschap die Helden van hier wou brengen, is dat de interventiepoli tie van Genk evenzeer een sociale als een repressieve functie heeft. En dat niet elke boef een onverbeterlijk stuk tuig van de richel is. Ook de Genkse flikken rollen cannabisplantages op en arresteren winkeldieven, maar het programma straalt mededogen uit voor mensen die maar blijven mislukken in het leven.
Daar is in Niveau 4 geen spoor van. De boodschap die Goens wil brengen, is dat de centrumsteden even gevaarlijk zijn geworden als de grootsteden. Elke vraag die hij de politie stelt, gaat daarover. Het zijn zelfs geen vragen, het zijn statements: ‘De politie uw vriend, daar blijft niet veel van over.’ ‘Agressie tegen de politie is fundamenteel toegenomen.’ ‘In SintNiklaas is het volop war on drugs, afgezakt uit Antwerpen.’ Werkelijk elk gesprek gaat erover. ‘Toen ik klein was, dook ik weg als ik een combi zag’, zegt een van de agenten. ‘Terwijl nu elke dertienjarige voor de combi gaat staan’, vult Goens aan.
Dreiging, dat is wat dit programma uitstraalt. Door de computergamegeneriek, de pompende, donkere muziek, de bijna uitsluitend nachtelijke opnames, de heftige montage. Goens wil niemand bang maken, zei hij in Het Nieuwsblad, maar toch is het precies dat wat hij doet. Nergens zijn we nog
Eric Goens wil niemand bang maken, maar toch is dat precies wat hij met dit programma doet
veilig, moet uit elk beeld blijken, zelfs niet in Hasselt. ‘In twintig jaar geëvolueerd van een slapende provinciestad naar een bruisende centrumstad’, zegt hij omineus. ‘Met alle gevolgen van dien. Ook de criminelen uit grootsteden als Antwerpen en Brussel hebben de weg naar hier gevonden.’ Toe maar.
‘Het zou journalistiek ongepast zijn om het niet op die manier aan te pakken’, argumenteerde Goens nog in Het Nieuwsblad. Niveau 4 levert bij momenten spectaculaire tv op, maar met journalistiek heeft het niets te maken.
Helden van hier: interventie, gisteren de laatste aflevering om 20.35 uur op VTM.
Niveau 4,
dinsdag om 20.35 uur op Vier.