Op de arbeidsmarkt
op de arbeidsmarkt te profileren. Sonja Teughels, arbeidsmarktexpert van Voka: ‘De rollen zijn nu omgekeerd. Voorheen vroegen bedrijven waarom een kandidaat bij hen wilde komen werken, nu vraagt een sollicitant die vijf aanbiedingen heeft: waarom zou ik voor u kiezen?’ Vooral grote bedrijven zetten de grote middelen in om zich aantrekkelijk te maken voor werkzoekenden. ‘Of er een risico bestaat op opbod? Dat is niet uitgesloten. Maar bedrijven kunnen natuurlijk veel meer doen dan alleen aan hun imago werken.’
Kandidaten met een minder aantrekkelijk profiel intern opleiden, bijvoorbeeld. Of kandidaten zoeken in Wallonië, in de buurlanden of zelfs verder weg, via arbeidsmigratie. Een andere mogelijkheid is om via hogere lonen voldoende personeel te lokken, maar door de loonnorm zijn de mogelijkheden op dat vlak beperkt. Wel kunnen bedrijven zich via arbeidsvoorwaarden aantrekkelijk maken, bijvoorbeeld op het gebied van de combinatie werk en gezin.
’t Is hier tof
Ook Unizo adviseert bedrijven over hoe ze moeten omgaan met de schaarste op de arbeidsmarkt. Woordvoerder Filip Horemans: ‘We helpen werkgevers niet alleen om zich aantrekkelijker te profileren, maar ook om de platgetreden paden te verlaten en verder te kijken dan de voor de hand liggende standaardprofielen van werkzoekenden. Dat zal voor steeds meer werkgevers een noodzaak worden, willen ze hun vacature nog ingevuld krijgen.’
Maar heel wat ondernemingen doen dat allemaal al, en blijven desondanks met vacatures zitten. Op de vraag wat hij al ondernomen heeft om personeel te rekruteren, somt zaakvoerder Patrick Hilven van Winfera Ramen en Deuren uit Tongeren minutenlang al zijn initiatieven op. ‘Advertenties in lokale bladen en in De Zondag, spotjes op radiostations, ook in Wallonië, online advertenties, screening van de VDABdatabank, magneetborden op onze bestelwagens, borden bij de showroom, contacten met scholen, inschakelen van rekruteringsbureaus, werving via ons eigen personeel, gespecialiseerde jobsites, noem maar op. Oh ja, wat we ook nog gedaan hebben: een eigen jobbeurs. Met hotdogs en drank, en de boodschap: kom eens kennismaken. Het resultaat was wel een beetje teleurstellend, er kwam één kandidaat op af.’
Een van de opvallendste initiatieven is een wervingsspotje dat Winfera via Face book en andere sociale media verspreidt. Daarin vertellen medewerkers hoe tof het is om bij het bedrijf te werken. ‘De werksfeer is optimaal’, meldt plaatser Gunther. ‘Iedereen helpt iedereen’, voegt zijn collega Johan eraan toe. ‘Want we hebben veel werk en daarom zoeken we collega’s.’
Hilven: ‘Waar het om gaat, is visibiliteit. We willen in het filmpje vooral laten zien dat het tof is om bij ons te werken. De reacties daarop zijn heel leuk, ook commercieel was het een voltreffer. Het wordt veel gedeeld. In de advertenties geven we met opzet niet te veel informatie over de job zelf. Wel dat we een gezellige ploeg vormen.’ Het spotje werd gemaakt door een extern bureau. Kostprijs: 1.850 euro. Het is tot nu toe 755 keer bekeken. De wervingscampagnes leverden vijf nieuwe medewerkers op. Maar Hilven zegt dat hij nog voor vijftien nieuwe mensen werk heeft.
Dat bedrijven zoveel moeite moeten doen om personeel te vinden, komt volgens de werkgeversorganisaties doordat de overheid de befaamde mismatch op de arbeidsmarkt niet doortastend aanpakt. Van alle jobs is in België 3,5 procent vacant. Dat is op Tsjechië na het hoogste percentage in de Europese Unie. Tegelijk is de werkloosheid in België met 6,5 procent niet erg laag: het Europese gemiddelde is 6,8 procent.
‘Dat bedrijven mensen aantrekken met eenmalige stunts, lost het onderliggende probleem niet op’, zegt Monica De Jonghe, directeurgeneraal van werkgeversfederatie VBO. ‘Er blijven veel vacatures openstaan, hoewel er voldoende arbeidsreserve aanwezig is.’ Met de arbeidsdeal neemt de regering wel maatregelen om dat probleem aan te pakken, maar volgens De Jonghe is er meer nodig. ‘Onze regelgeving blijft te rigide. We moeten inzetten op regels die een antwoord bieden op de noden die bedrijven vandaag hebben.’
Daar is Patrick Hilven van Winfera het mee eens. Hij heeft geen goed woord over voor de overheid. ‘Alle inspanningen die we moeten doen, zijn een noodzakelijk kwaad, omdat de overheid ons tegenwerkt.’ Hij noemt de regelgeving rond de Individuele Beroepsopleiding (IBO) als voorbeeld. Die regeling maakt het mogelijk om werkzoekenden een opleiding in het bedrijf te geven en hen nadien aan te werven. Maar het aantal werklozen dat daarvan gebruik maakt, is beperkt.
Uit de cijfers blijkt dat het aantal IBO’s al een aantal jaar stagneert. Ook dat heeft te maken met de krapte op de arbeidsmarkt. ‘Als er minder werkzoekenden beschikbaar zijn met de nodige basiskwaliteiten om via IBO te worden bijgeschoold, dan zijn er uiteraard minder kandidaten’, zegt Filip Horemans van Unizo. Sonja Teughels van Voka beaamt de vaststelling. ‘Werklozen zijn minder vaak bereid om in een IBOtraject te stappen. Dat is niet onlogisch als ze onmiddellijk kunnen starten in een interimkantoor. De vraag bij de bedrijven is er wel, maar het aanbod van werklozen blijft achter, waarschijnlijk omdat er nu voldoende andere perspectieven zijn.’
MONICA DE JONGHE Directeurgeneraal VBO
Medewerkers van proberen nieuwe collega’s te werven.