Franse colère om dure benzine
In heel Frankrijk worden deze maand snelwegen geblokkeerd. Het protest is georganiseerd door gewone Fransen, vanwege de hoge benzineprijs.
Priscillia Ludosky (32) moet voor haar werk als ondernemer geregeld met de auto op verplaatsing. Begin dit jaar drong het plots tot haar door: ‘Als ik mijn auto voltank, kostte dat vorig jaar 45 euro en nu betaal ik 70 euro.’ Ludosky wilde weten waarom de benzine zo duur is. Bleek dat bij een tankbeurt héél veel geld naar de overheid gaat. ‘Ik dacht dat 20 procent van de benzineprijs uit belastingen bestond, maar het bleek 60 procent te zijn!’
Ludosky was boos. Ze startte een petitie voor lagere prijzen aan de pomp en ontketende daarmee onbedoeld bijna een volksopstand. De petitie is al door 744.000 Fransen ondertekend.
Daar bleef het niet bij. Een grote belangenvereniging van automobi listen riep iedereen op zijn benzinerekening naar president Emmanuel Macron op te sturen. Een bijbehorende protestbrief werd in één maand 700.000 keer gedownload.
Intussen lanceerden twee vrachtwagenchauffeurs op sociale media de oproep om op 17 november snelwegen te blokkeren, als protest tegen de hoge benzineprijs. ‘Ik woon niet in een grote stad waar overal openbaar vervoer is’, zei initiatiefnemer Bruno Lefevre. ‘Als ik een stokbrood wil kopen, moet ik vijf kilometer rijden naar de dichtstbijzijnde bakker.’ Het initiatief werd onmiddellijk overgenomen: overal doken lokale actieplannen op. Op dit moment zijn op vierhonderd plaatsen in Frankrijk blokkadeacties voorzien op 17 november, van Cannes aan de Middellandse Zee tot Duinkerke aan de Belgische grens.
Uit een opiniepeiling blijkt dat 78 procent van de Fransen de blokkades ‘terecht’ vindt. De reden: de stijgende benzineprijzen gaan ten koste van de koopkracht. ‘Ik ben niet verbaasd dat zoveel mensen ontevreden zijn. Maar ik ben wel verbaasd dat zoveel mensen ook echt in actie willen komen’, zei onderneemster Ludosky.
Van stapvoets naar drafje
President Macron en zijn regering worden geconfronteerd met een breed gedragen protest. De reden is duidelijk: het economische beleid heeft tot nu toe maar weinig opgeleverd. De Fransen hoopten op meer werkgelegenheid en meer koopkracht – zoals Macron beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne – maar de resultaten vallen tegen. Bijna driekwart van de Fransen vindt dat de koopkracht erop achteruit is gegaan sinds hij anderhalf jaar geleden werd gekozen als president. En 84 procent denkt dat het de komende jaren niet beter zal worden.
Vorige week werd bekend dat de economische groei in het derde kwartaal 0,4 procent bedroeg. Daarmee doet Frankrijk het beter dan het Europees gemiddelde (0,2 procent), maar het is onvoldoende om in 2018 uit te komen op het groeicijfer waarop Macron hoopt (1,7 procent). ‘Frankrijk is van stapvoets naar een drafje gegaan, maar we gaan nog lang niet in galop’, zei Alexandre Mirlicourtois van het economisch onderzoeksbureau Xerfi in Le Figaro.
De regering is zich bewust van de onrust en heeft onlangs maatregelen genomen. ‘Dit is het uur van de waarheid. We zullen tonen dat we ons aan onze beloftes houden’, zei minister van Begroting Gérald Darmanin.
Zo is de onroerende voorheffing omlaag gegaan voor de meeste Fransen. Er kwamen extraatjes voor men sen met een minimumuitkering, voor gehandicapten en voor senioren. Nogal wat sociale premies zijn afgeschaft waardoor de nettolonen omhooggingen. Op salarisstroken kwam zelfs een speciaal vakje waarop werknemers kunnen zien hoeveel ze minder betalen – met dank aan Macron.
‘Ik ben niet verbaasd dat zoveel mensen ontevreden zijn, maar wel dat zovelen ook echt in actie willen komen’
Niet iedereen profiteert
Maar of het genoeg zal zijn? De miljoenen ambtenaren en gepensioneerden profiteren niet van het afschaffen van sociale premies. ‘Rijke’ Fransen delen niet mee in de verlaging van de onroerende voorheffing.
En: de benzineprijzen zijn gestegen en blijven stijgen. De dieselprijs is in achttien jaar niet zo hoog geweest in Frankrijk. Op 1 januari 2019 worden de belastingen op benzine en diesel nóg verder verhoogd in het kader van het Franse milieubeleid: de regeringMacron wil het gebruik van fossiele brandstoffen verminderen.
‘Aan dat beleid houden we vast, maar we snappen de zorgen van veel Fransen’, zei minister van Economische Zaken Bruno Le Maire onlangs. Daarom zijn er ‘aanvullende maatregelen’. ‘Fransen die een schone auto kopen, kunnen makkelijk een premie krijgen. En trouwens: met een schone auto betaal je per jaar 20 procent minder aan brandstof.’
PRISCILLIA LUDOSKY Ondernemer die petitie startte