Met minder dan duizend euro is het wel heel moeilijk om echt gelukkig te zijn
2.
Hoe werkt die normalisering? In plaats van het gezinsinkomen te delen door het aantal gezinsleden, worden volwassenen (behalve de respondent zelf) als een half gezinslid geteld en kinderen als 0,3 gezinslid. In een gezin van twee ouders en twee kinderen dat maandelijks vierduizend euro verdient, is het genormaliseerde in komen per persoon niet duizend euro, maar 1.905 euro.
3.
Dus zelfs na die correctie is een vijfde van de Belgen te arm om gelukkig te zijn?
De cijfers van Annemans komen uit een enquête onder 3.770 Belgen. Uit die groep werd een steekproef geselecteerd van respondenten die samen representatief zijn voor de Belgische samenleving. Toevallig heeft een groep onderzoekers onder leiding van professor Frederic Vermeulen (KU Leuven) een gelijkaardige enquête gehouden over hetzelfde onderwerp, waarvan de resultaten recent gepu bliceerd zijn in het boek ‘Wat heet gelukkig zijn?’ (DS 27 oktober). Dit onderzoek komt tot dezelfde conclusie: twintig procent van de Belgen heeft een genormaliseerd inko men van minder dan duizend euro.
4.
Stemt dat overeen met de statistische gegevens die daarover bestaan?
Harde gegevens hierover zijn er niet, omdat inkomens niet centraal worden bijgehouden. Het dichtste in de buurt komen de inkomensgegevens op basis van de fiscale aan giftes, die worden gepubliceerd door Statbel. Die tonen dat de 20 procent laagste aangiftes een jaarinkomen van 13.612 euro of minder vermelden. Dat komt goed overeen met de gegevens van Annemans en Vermeulen. Deze fiscale gegevens houden geen rekening met kinderbijslag of leeflonen. Dat vertekent het beeld enigszins. Ten slotte is er nog de Europese SILC enquête. Die letters staan voor Survey on Income and Living Conditions. Het Antwerpse Centrum voor Sociaal Beleid heeft die gegevens in een handige onlinetool gegoten, waaruit blijkt dat de 20 procent minst verdienenden een genormaliseerd inkomen van 1.150 euro of minder hebben. Dat geldt zowel voor alleenstaanden als voor tweeverdieners, met of zonder kinderen.
5.
De gelukkigsten hebben een genormaliseerd inkomen van 4.000 à 4.500 euro. Hoeveel zijn er dat?
Annemans zegt dat dit bedrag slechts voor een kleine groep is weggelegd. Uit zijn enquête blijkt dat 14,3 procent van de ondervraagden een genormaliseerd inkomen van meer dan 2.500 euro heeft. Het onderzoek van Vermeulen komt tot eenzelfde cijfer. Volgens de SILCenquête heeft maar 3 procent van de Belgen genormaliseerde inkomens van 4.000 euro en meer.
6.
Wat moeten we hier uit afleiden?
Dat een op de vijf Belgen een te laag inkomen heeft voor een aanvaardbaar welbevinden. En dat maar 3 procent een echt optimaal inkomensniveau heeft. Tenminste, voor de financiële dimensie van het levensgeluk. Het betekent niet dat wie minder dan 4.000 euro verdient, per se ongelukkig is. Omgekeerd is het met minder dan duizend euro wel heel moeilijk om echt gelukkig te zijn.