Koopjesdagen maken consument knettergek
1,44 miljard dollar. Zoveel omzet behaalde het Chinese ecommercebedrijf Alibaba gisteren in luttele minuten. Een onvoorstelbaar bedrag in zo’n korte tijd, maar dat verrast niet, want in China vierden ze ‘Singles Day’. Die dag begon als een ludiek alternatief voor Valentijnsdag voor vrijgezelle Chinese studenten, maar is uitgegroeid tot een koopjesdag die zijn gelijke niet kent. Singles Day levert meer omzet op dan de Amerikaanse koopjesdagen, Black Friday en Cyber Monday samen. Koopgekke consumenten waren volgens Alibaba vooral op zoek naar smartphones van het Chinese Xiaomi, huishoudtoestellen van Dyson en alles waar het logo van Apple op prijkt. In 24 uur verkocht Alibaba gisteren voor 30,7 miljard dollar aan goederen.
Sterk gemediatiseerde koopdagen werken bijzonder goed. Op 23 november is het de beurt aan Black Friday, dat vooral in de Angelsaksische wereld waanzinnige taferelen oplevert. Denk aan hordes dolle koopjesjagers die elkaar vertrappelen om als eerste die afgeprijsde televisie te pakken. De maandag erop, 26 november, volgt de digitale variant: Cyber Monday.
Ook in de VS zijn de verwachtingen hooggespannen. De economie loopt er als een tierelier, het consumentenvertrouwen is hoog. In de eerste week van november steeg de omzet in de retailsector al met 6,1 procent, de aanloop zit alvast snor. Giganten als Wallmart en Best Buy zijn al met Black Fridayaanbiedingen begonnen.
Het blijft een opmerkelijk fenomeen dat zulke dagen zoveel centen doen rollen. Tal van psychologen hebben al gemijmerd over waarom consumenten aan die waanzin deelnemen. Zo scheppen de horden voor de ingang van de winkels een sfeer van haast: neem zo snel mogelijk wat je kunt, of iemand anders is met de aanbieding weg. Luide muziek in de winkels doet mensen sneller beslissen. En natuurlijk is het maar de vraag of die koopjes wel koopjes zijn. Vaak gaat het om producten die sowieso in afslag zouden komen. Bovendien, stellen psychologen, is deelnemen aan Black Friday voor Amerikanen een traditie geworden. Net zoals de SuperBowl kijken of een kalkoen aansnijden op Thanksgiving Day.
Maar bij online shoppen sta je niet in de rij, hoor je die luide muziek niet en lopen paniekerige shoppers je niet omver. Toch zijn ook de digitale shoppingdagen, zoals Singles Day en Cyber Monday, even grote succesverhalen. Eigenlijk mag dat niet verbazen. Want wie weet nu meer over zijn klanten dan onlinewinkels als Amazon en Alibaba? Hun algoritmen analyseren continu het profiel van elke sitebezoeker. Op de shoppingdag van het jaar wordt de consument nét die aanbieding voorgeschoteld die te goed lijkt om te laten passeren.
Het was vast geen toeval dat Bol.com, dat ook mee deed aan Single’s Day, mij gisteren uitgerekend leuke sneakers aan 40 procent korting presenteerde. Hoe je die verleiding weerstaat? Simpel: rustig in en uitademen en pagina wegklikken. Die perfide commerciële trucs counteren is heus niet zo moeilijk. AI of niet.
Horden die elkaar vertrappelen en te luide muziek. Tal van psychologen bogen zich al over waanzin van koopjesdagen