DAAROM HEBBEN PLOEGENWERKERS VAAK OVERGEWICHT
Uit onderzoek blijkt dat je best ’s middags of ’s avonds lanterfant. Wie ’s morgens luiert, verbrandt minder calorieën en maakt meer kans op overgewicht.
Ploegwerkers zijn vatbaar voor zwaarlijvigheid, daar kwam eerder onderzoek al vaker bij uit. Hoe dat precies komt, was tot voor kort niet duidelijk. De eenvoudigste verklaring was dat mensen die in shiften werken, algemeen meer of vaker eten.
Sommige onderzoekers vermoedden dat mensen simpelweg meer of minder energie verbruiken, afhankelijk van het tijdstip van de dag. Dat laatste wilden ze nagaan. Geen eenvoudig klusje, want het aantal calorieën dat verbrand wordt, is afhankelijk van hoe vaak en wanneer we sporten, van de bedtijd en het tijdstip van ontwaken, en van wat we eten. Om het energieverbruik los te koppelen van die factoren, werden proefpersonen onderworpen aan een opmerkelijk experiment. De resultaten verschenen in het vaktijdschrift Current Biology.
Jetlag in het lab
Zeven gezonde proefpersonen bewoonden drie weken lang kamers zonder ramen, klokken, telefoons of internet. Er was dus niets waaruit ze konden afleiden hoe laat het was. Ze volgden instructies van onderzoekers. Die lieten weten wanneer het bedtijd was en bepaalden wanneer de wekker ging. Elke nacht werden de proefpersonen vier uur later naar bed gestuurd dan de nacht voordien. De proefpersonen maakten een kunstmatige reis rond de wereld; ze doorliepen elke tijdzone. Hun slaappatroon werd op een systematische manier verstoord. Om de zes dagen was het voor hen middag als het voor buitenstaanders middernacht was. Op vaste tijdstippen werd hun energieverbruik in rust gemeten.
Zo konden onderzoekers zeker zijn dat gemeten patronen in het energieverbruik een gevolg waren van de interne klok, en niet van omgevingsfactoren of de activiteiten van de proefpersonen. Een controlegroep van zes mensen werd in dezelfde omgeving ondergebracht, maar zij volgden een gewoon dagritme van 24 uur.
Ploegwerkers
Uit het experiment bleek dat de hoeveelheid calorieën die we in rust verbranden, onze interne klok volgt. Pieken en dalen zijn afhankelijk van persoon tot persoon, maar het energieverbruik in rust is doorgaans het hoogst als de interne klok ons influistert dat het middag of avond moet zijn. Door in de ochtend te verpozen, verbranden we gemiddeld 129 kilocalorieën per dag minder dan ’s middags of ’s avonds.
De onderzoekers hopen dat die bevinding weerslag heeft op de manier waarop we expe
Ons energieverbruik in rust is doorgaans het hoogst als de interne klok ons influistert dat het middag of avond moet zijn
rimenten uitvoeren. Om het energieverbruik in rust te meten, schrijven protocollen netjes voor hoe proefpersonen moeten liggen, wat de kamertemperatuur en lichtintensiteit moet zijn. Als we metingen nauwkeuriger willen maken, kan daar dus voortaan het uur volgens de interne klok bij.
Het resultaat is verder niet alleen nuttig voor wie rustpauzes strategisch wil inplannen, maar vooral belangrijk voor ploegwerkers. ‘Dit versterkt het vermoeden dat de werking van ons lichaam, en in het bijzonder onze spijsvertering, sterk gelinkt is aan ons dagritme’, zegt Jeanne Duffy, neurowetenschapper en auteur van het artikel. ‘Voor ploegwerkers met overgewicht kan dat betekenen dat ze beter minder calorieën opnemen als hun shift in de avond valt. Maar een vaste dagindeling en regelmatig slaapritme is nog altijd gezonder.’