Of ordinaire graaier?

Het Japanse gerecht heeft Carlos Ghosn gearresteerd op verdenking van financiële malversaties. De reputatie van een van ’s werelds meest succesvolle managers is onherstelbaar beschadigd.

De aanhouding van Ghosn (64) veroorzaakte gisteren hevige schokgolven in de autoindustrie. Hij is voorzitter en ceo van Renault, en voorzitter van Nissan en Mitsubishi. Het aandeel van de Franse automaker daalde gisteren met ruim 8,4 procent, na eerder op de dag 15 procent onderuit te zijn gegaan. De Franse staat bezit 15 procent van Renault.

De aanhouding kwam er na een intern onderzoek door Nissan. Een klokkenluider binnen het bedrijf had erop gewezen dat de vergoeding van Ghosn veel hoger was dan wat het bedrijf in de officiële resultatenberichten had vermeld. Het onderzoek bevestigde die bewering. Behalve Ghosn maakte ook een andere topman, Greg Kelly, zich schuldig aan de wanpraktijken. Ceo Hiroto Saikawa heeft aan de raad van bestuur gevraagd beide mannen te ontslaan. Volgens de Japan Times, die anonieme bronnen citeert, zouden de twee tussen 2011 en 2015 ongeveer 5 miljard yen (39 miljoen euro) te weinig hebben gerapporteerd. Volgens een mededeling van Nissan zouden er ook ‘talrijke andere vormen van wangedrag’ aan het licht gekomen zijn, zoals het persoonlijke gebruik van bedrijfsmiddelen.

Renault hield zich gisteren in een korte mededeling op de vlakte. De Franse minister van Financiën, Bruno Le Maire, benadrukte dat Ghosn onschuldig blijft zolang hij niet is veroordeeld. De alliantie met Nissan staat niet op de helling, aldus Le Maire.

In de autowereld staat Ghosn bekend als een wonderboy. De Braziliaan van Libanese afkomst maakte indruk toen hij eind jaren 90 van het kwakkelende Renault een winstmachine maakte. Hij deed het kunstje enkele jaren later nog eens over bij Nissan, alleen met meer bravoure. Als hij de wankelende Japan se automaker binnen achttien maanden niet winstgevend zou kunnen maken, zou hij ontslag nemen. Hij slaagde ruimschoots in zijn missie, onder meer door maatregelen te nemen die taboedoorbrekend waren in het verstarde Japanse bedrijfsleven. Hij sloot vijf fabrieken, schrapte een achtste van de jobs en knipte de innige banden met de toeleveranciers door, waardoor hij de kosten drastisch kon drukken. Het leverde hem in Frankrijk de bijnaam ‘Le Cost Killer’ op. In Japan kreeg hij een legendarische status: hij werd er zelfs het voorwerp van een stripverhaal.

Ghosn is ook de architect van de alliantie RenaultNissanMitsubishi. Renault en Nissan zijn nauw met elkaar verbonden via kruisparticipaties, terwijl Nissan 34 procent bezit van Mitsubishi.

In Japan kreeg Ghosn een legendarische status: hij werd er zelfs het voorwerp van een stripverhaal

De drie merken samen verkochten in het eerste halfjaar 5,54 miljoen auto’s, meer dan Volkswagen. Ghosn ontving van elk van de drie bedrijven een salaris, wat hem tot een van de best betaalde managers in zowel Frankrijk als Japan maakte. Vorig jaar, toen hij nog ceo was van zowel Renault als Nissan, ontving hij in totaal zo’n 17 miljoen dollar (15 miljoen euro). Bij Renault moest hij onder druk van de aandeelhouders wel een loonsverlaging aanvaarden.

Verwacht werd dat Ghosn de driewegalliantie nog verder zou stroomlijnen, eventueel met een overkoepelende structuur, of zelfs een fusie die de bedrijven tot één geheel zou smeden. In september verklaarde hij nog dat hij niet per se aan het hoofd wilde blijven staan van de afzonderlijke bedrijven, maar wel van de alliantie. Nu zijn carrière vervroegd beëindigd lijkt te worden, is het de vraag hoe de toekomst van de alliantie eruit ziet. Beleggers vrezen dat de integratie zonder de strakke leiding van workaholic en opperstrateeg Ghosn minder voorspoedig zal verlopen.