WIE REALISTISCH WIL ZIJN, KOESTERT ACHTERDOCHT

We moeten er nu ernstig rekening mee houden dat de sociaaleconomische herstelregering die vier jaar lang al die nijdige ruzies overleefde, kan vallen over een nietbindende internationale tekst over migratie, die tot voor kort als eerder ceremonieel gold. Weg is de electorale concurrentie in het centrum tussen Vlaamse partijen. Een helder schisma tekent zich af. Tussen zij die zich comfortabel voelen bij een multilaterale wereld waarin controle over de eigen grenzen nooit sluitend zal zijn, en zij die de slagbomen aan de grensovergangen eigenhandig willen bedienen om niemand nog binnen te laten om wie we niet gevraagd hebben.

De voorbije jaren voerde de NVA er al via allerlei opstootjes permanent campagne over, met groeiende frustratie, gebonden als haar staatssecretaris is door internationale verdragen, activistische rechters en coalitiepartners. Plotseling ligt daar nu een tekst van de Verenigde Naties waarrond al die opgekropte spanning tot uitbarsting komt. Het is een prachtige case. Marrakech afwijzen betekent: streng zijn op migratie, het primaat van de politiek verdedigen tegenover rechters, de eigen soevereiniteit benadrukken, kortom, ‘to take back control’ zoals de brexiteers dat formuleerden. Elk nieuw debat in het parlement maakt duidelijk dat een interpretatieve tekst, zelfs als hij Europees wordt opgesteld, geen oplossing ten gronde biedt. Het Marrakechakkoord zelf zit voor de NVA fout. Elk internationaal verdrag zit fout waaruit migranten meer rechten kunnen puren.

We hebben nog wel wat crisisdagen voor de boeg op weg naar 10 december, de dag waarop de regering naar Marrakech vertrekt, voor het drama van de regeringsval kan worden opgevoerd. Electoraal is het voor de NVA een zeer gewaagde gok. Het is niet handig dat Theo Francken de tekst twee jaar in verschillende versies op zijn bureau had liggen. Maar het sterkt hen dat het debat nu overal in Europa oplaait. De revolte tegen migratie die ver op rechts begon, dringt nu via het VNakkoord door tot in het hart van centrumpartijen (zoals de CDU in Duitsland) en van centrumregeringen zoals in Nederland en België. Daar in het centrum merk je pas tot welk taboe migratie in nauwelijks drie jaar is uitgegroeid. Goede bedoelingen zijn van het verleden. Wie realistisch wil zijn, koestert achterdocht.

Een opmerkelijk gevolg van die achterdocht is dat de tegenstanders van Marrakech een internationaal akkoord veel ernstiger nemen dan de voorstanders. Wat we ondertekenen, moeten we respecteren en uitvoeren. Misschien vormt die ernst alsnog een onverhoedse steun voor de multilaterale orde. Een land als België kan immers niet zonder.

De revolte tegen migratie die ver op rechts begon, dringt nu door tot in het centrum