‘Google geeft ons slechts de illusie van controle’
Google ontfutselt smartphonegebruikers onterecht hun locatiegegevens. Dat vindt een reeks consumentenorganisaties, die een klacht indienen.
Hebt u een smartphone met daarop Googles besturingssysteem Android? Dan is er een grote kans dat Google exact weet waar u gaat en staat. Onterecht, klagen zeven Europese consumentenorganisaties aan. ‘Google krijgt hier geen weloverwogen toestemming van de gebruiker voor’, zegt Ursula Pachl, adjunctdirecteur van het BEUC, de koepel van Europese consumentenorganisaties.
Officieel vraagt Google toestemming om je locatie te volgen, maar het manipuleert de vrije keuze, stelt het BEUC. Zo worden de gebruiker bij het maken van die keuze alleen de pluspunten voorgeschoteld. ‘En niet de negatieve: dat Google je volgt bij elke stap die je zet.’ Daardoor kan je onmogelijk een weloverwogen keuze maken, luidt de redenering. Het keuzemenu is meestal zo gelayout dat ‘nee’ zeggen sowieso de meer ingewikkelde optie lijkt.
De locatietracking nadien weer uitzetten is volgens de organisaties een klus waar je behoorlijk technisch onderlegd voor moet zijn. En zelfs als het je lukt, dan nog blijven de Googleapps continu pushen om toch opnieuw je toestemming te verlenen. ‘Telkens wanneer je Google Photos opent, krijg je die vraag opnieuw’, klinkt het. ‘En ze zeggen nooit wat ze met je locatiedata willen doen: ze gebruiken voor advertenties.’
‘Mensen worden misleid’
URSULA PACHL Adjunct-directeur BEUC
Religie en gezondheid
Locatieinformatie is nochtans gevoelig, stelt Pachl. Zo kan je afleiden dat iemand een bepaalde religie heeft omdat hij steeds naar dezelfde gebedsplaats gaat. Of welke zijn seksuele geaardheid is, doordat hij bijvoorbeeld holebiuitgaansplaatsen bezoekt. Of ziek is, omdat hij vaak bij dokters en in ziekenhuizen verblijft.
Het is niet moeilijk te bedenken hoe Google zulke informatie zou kunnen vermarkten. ‘Er zijn al gevallen waarbij gebruikers verschillende prijzen voor dezelfde producten of diensten moeten betalen. Omdat het profiel dat met die data over hen wordt opgesteld, aantoont dat iemand kapitaalkrachtiger is, bijvoorbeeld.’
Doordat de consument geen échte keuze zou hebben, en onvoldoende wordt geïnformeerd, zou Google de nieuwe Europese privacyrichtlijn GDPR schenden, oordeelt het BEUC. De zeven leden dienen daarom een klacht in bij de nationale gegevensbeschermingsautoriteiten. Volgens GDPR zullen zij daarna samen overleggen om tot een conclusie te komen die panEuropese implicaties heeft.
‘Google geeft de mensen de illusie van controle’, zegt Pachl. ‘Eigenlijk is dat nog erger. Mensen worden misleid.’
In een reactie beklemtoont Google dat de locatietracking standaard is uitgeschakeld, dat de gebruiker de controle heeft en dat locatietracking dient ‘om je Googleervaring te verbeteren’. Het zegt het rapport van de BEUC ‘nauwkeurig te zullen bekijken om te zien of we sommige zaken kunnen meenemen’.