De dubbele agenda van de Chinese vrienden
De toenadering tussen Chinese instanties en Belgische politici is minder onschuldig dan ze lijkt, waarschuwt de Staatsveiligheid.
Sven Gatz is momenteel ‘Jommekes’film deels in China wil opnemen.
BRUSSEL I De contacten tussen Belgische politici en Chinese overheden zijn nauwelijks bij te houden. Woensdag nog ondertekende Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) in Peking een ‘nieuw werkprogramma voor cultuur’ met zijn Chinese collega Luo Shugang. Daarmee willen beiden de culturele uitwisseling tussen Vlaanderen en China versterken.
Ook rond de ontwikkeling van China’s ‘nieuwe zijderoute’, het ‘One belt, one road’initiatief, staan politici te dringen om mee in de pap te brokken. Vicepremier Kris Peeters (CD&V) gaf daarover een interview aan het Chinese staatspersbureau, dat het prompt als advertentie liet plaatsen in Le Soir en De Morgen.
Vorig jaar kwam prins Laurent dan weer in nauwe schoentjes, omdat hij zonder goedkeuring een viering op de Chinese ambassade had bijgewoond. Ook NVAKamerlid Brecht Vermeulen was daarbij aanwezig. En zo’n twee weken geleden raakte bekend dat Vlaams Belangkopstuk Filip Dewinter jarenlang adviseur is geweest van een Chinese culturele vzw, gevestigd in Antwerpen. Volgens de Staatsveiligheid bezondigde de vereniging zich aan inmengingsactiviteiten, waarbij ze beslissingsprocessen in ons land probeert te beïnvloeden.
Goede raad vergeten
Afgezien van Dewinters escapades vallen veel van die contacten op het eerste gezicht te kaderen als samenwerking rond handel of andere beleidsdomeinen. Maar de Staatsveiligheid waarschuwt voor de dubbele Chinese agenda. ‘Hun inlichtingendiensten zoeken naar allerlei mogelijkheden om invloed uit te oefenen op Europese beleidsmakers, in de hoop dat die een proChinese houding aannemen’, luidt het in het activiteitenverslag van de inlichtingendienst. ‘Ook de bilaterale relatie met België trachten de Chinese diensten te beïnvloeden met hetzelfde doel, zodat de Belgische beleidsmakers zich aan de Chinese wensen conformeren.’
Bovendien is ‘inlichtingendienst’ in het huidige China een breed begrip. Waar vroeger de twee traditionele Chinese geheime diensten onder het mom van denktanks of media en staatsbedrijven spioneerden, gebeurt dat vandaag ook door ‘Chinese organisaties die in principe geen deel uitmaken van het inlichtingenapparaat’. Zij moeten maken dat de communistische partij aan de macht blijft door info te verzamelen over mogelijke bedreigingen en door buitenlandse politici gunstig te stemmen over het regime. Belgische ‘vrienden’ zijn daarbij extra interessant omdat zij dikwijls doorgroeien naar Europese functies.
‘Hun inlichtingendiensten proberen op allerlei manieren invloed uit te oefenen op beleidsmakers, zodat die een proChinese houding aannemen’ Uit het activiteitenverslag van de Staatsveiligheid
‘Als China een plan heeft, is dat niet gericht op quick wins zoals in het Westen vaak het geval is’, zegt Jaak Raes, de administrateurgeneraal van de Staatsveiligheid. ‘Ze zien alles in een breder kader. Neem bijvoorbeeld culturele uitwisselingen: achter de schermen zijn die er ook op gericht om medestanders te zoeken en vertrouwen te winnen. We moeten dat doorzien.’
De Staatsveiligheid brieft beleidsmakers en ambtenaren wel over de risico’s die de omgang met buitenlandse mogendheden met zich brengt. ‘Soms lijken ze onze raad te vergeten’, zegt Raes. ‘Dat komt doordat er in België in tegenstelling tot in onze buurlanden geen echte veiligheidscultuur is.’