Is Apple het nieuwe Microsoft?
Deze week was Microsoft heel even meer geld waard dan Apple. Ze schommelen nu al enkele dagen allebei rond hetzelfde bedrag: zo’n 850 miljard dollar. Voor Microsoft is dat een mooie stijging, voor Apple – dat Microsoft in 2010 voorbij raasde – een behoorlijke terugval.
De grillen van de beurs zeggen niet altijd iets over de echte wereld. Maar dat een saai bedrijf als Microsoft even hoog wordt ingeschat als het eeuwig hippe Apple, en hoger dan Google en Amazon, heeft zeker iets te betekenen. Alvast dat het een vergissing was om het altijd te hebben over de ‘grote vier’ Apple, Google, Amazon, Facebook.
Waarom werd Microsoft daar niet bij gerekend? Tja, op het moment dat Facebook en Amazon echt doorbraken, beschouwde men Microsoft als een overblijfsel uit een afgesloten tijdperk. Daar klopte iets van: de tijden dat Microsoft een disruptor was, zijn geleden van de jaren 80 en 90 – lang voor die term in zwang geraakte. Toen bewees Microsoft dat pc’s de rol van de peperdure mainframecomputers van IBM konden overnemen, voor een fractie van het geld. Al bleek de totale factuur uiteindelijk toch best aan te tikken, anders was Bill Gates niet de rijkste mens op deze planeet geworden. De jongste 20 jaar is Microsoft vooral een leverancier geweest van software en diensten aan ondernemingen. Niet sexy, wel lucratief. Microsoft is het nieuwe IBM geworden.
De diensten die ondernemingen bij Microsoft kopen, evolueren intussen – tegenwoordig draaien ze vaak in de cloud, en dat vinden sommige mensen wél sexy. Maar in wezen is het nog de zelfde software als 20, zelfs 30 jaar ge leden: Windows, Office, Exchange.
Windows wordt al decennia massaal gebruikt maar door weinigen bemind. Toch had het best wat liefde verdiend. Ik doe mijn dagelijks werk al bijna 30 jaar grotendeels op Windows, met maar een korte periode in de ja ren 90 op Macintosh. Microsoft heeft de Windowsgebruikers nooit echt in de steek gelaten – of toch niet lang. Wie, zoals ik, rond 1990 op Windows is beginnen te werken, heeft nooit al zijn spullen ineens moeten vervangen omdat ze ‘verouderd’ waren. Het onelegante Windows ving, in een periode van grote technologische veranderingen, de ergste schokken op. De consu ment had daar weinig boodschap aan, ondernemingen wisten het naar waarde te schatten.
Toch liep het vanaf pakweg 2001 tot 2009 behoorlijk fout. In die periode slaagde Microsoft er maar in om één release van Windows uit te brengen, het onzalige Windows Vista. Terwijl het bedrijf ook nog eens de smartphonerevolutie miste. En wie de smartphone gemist had, behoorde tot het verleden, daar ging toen iedereen van uit. Maar warempel: intussen stagneert de smartphonemarkt, precies zoals de pcmarkt dat tien jaar geleden deed. Wat de volgende grote technologiegolf precies wordt, moet zich nog een beetje uitklaren. Maar de cloud en artificiële intelligentie spelen er zeker een rol in, en misschien virtuele realiteit en augmented reality ook. In al die domeinen is Microsoft goed tot behoorlijk mee – in cloud loopt het wat achter op Amazon, maar voor op Google. Apple, daarentegen, is vooral een verkoper van luxesmartphones. Een alleenheerser in een markt waar nog weinig spannends gebeurt – zoals Microsoft tien jaar geleden.
Is Apple over zijn hoogtepunt heen? Dat zou een heel voorbarige conclusie zijn. Microsoft heeft zich tenslotte geleidelijk uit zijn precaire situatie kunnen redden. Hoe speelde het dat klaar? Dat succes heeft twee componenten. Ten eerste: harde keuzes maken. De strijd om de smartphonemarkt was al verloren, topman Satya Nadella heeft die nederlaag toegegeven en de stop er genadeloos uit getrokken om in te zetten op andere dingen. De andere succescomponent kreeg Nadella cadeau van zijn voorgangers: hij kon terugvallen op die saaie, oude pcmarkt. Zo saai dat concurrenten nog amper interesse hadden. Op dezelfde manier kan Apple nog heel lang verder teren op het historische (en verdiende) succes van de iPhone. Het kan zich een paar mindere jaren permitteren. Of zelfs, zoals Microsoft, een minder decennium.
Windows wordt al decennia massaal gebruikt maar door weinigen bemind. Toch had het best wat liefde verdiend