Andere plek, zelfde chaos?
Vanaf vandaag moeten asielzoekers zich in het Klein Kasteeltje aanmelden. Ze zouden er meteen een tijdje blijven. De opvangcrisis doorkruist dat plan.
Honderden asielzoekers die op de stoep bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), recht tegenover het Maximiliaanpark, aanschuiven om asiel te vragen: het was de voorbije jaren bijna dagelijkse kost. Dat is nu verleden tijd. Vanaf vandaag moeten alle kandidaatasielzoekers zich anderhalve kilometer verderop gaan aanmelden en registreren, aan de achterkant van het opvangcentrum Klein Kasteeltje.
De verhuizing kadert in de hervorming van het asielsysteem, waarbij het Klein Kasteeltje – het oudste opvangcentrum voor asielzoekers in ons land – alleen nog als aanmeldcentrum zal worden gebruikt. De bedoeling is dat nieuwe asielzoekers eerst maximaal een week in het Klein Kasteeltje verblijven, voor ze naar een ander opvangcentrum doorstromen.
‘De hervorming moet de opvang kwali teitsvoller en efficiënter maken’, zegt Mieke Candaele, de woordvoerster van Fedasil. ‘Tot nu toe kregen asielzoekers na hun registratie meteen een opvangplek in het land toegewezen. Nu zullen ze eerst allemaal een aankomsttraject doorlopen, zoals een grondig intakegesprek en een medische screening. Dat geeft ons de mogelijkheid om de noden van kwetsbare mensen beter te bepalen en om iedereen de meest geschikte opvangplaats te bezorgen. Het vermijdt ook dat asielzoekers nadien nog al te vaak moeten verhuizen.’
Het zal voor kandidaatasielzoekers voortaan ook mogelijk zijn om zich doorlopend aan te melden, tot 13 uur. Tot nu moesten asielzoekers zich tussen 8 en 9 uur aanmelden, waardoor ze al ’s ochtends vroeg op het trottoir stonden aan te schuiven.
Risico op wachtrijen
Normaal moest het Klein Kasteeltje leeggemaakt zijn om volledig als aanmeldcentrum te kunnen worden gebruikt. De voorbije weken zijn al honderden asielzoekers naar andere centra verhuisd. Maar door het opvangtekort verblijven er toch nog altijd 563 asielzoekers. Daardoor kan slechts een klein deel van het Klein Kasteeltje vanaf vandaag als aanmeldcentrum worden gebruikt. ‘We hebben zo’n 200 bedden beschikbaar’, zegt Candaele. ‘Voorlopig kunnen nieuwe asielzoekers daar slechts één nacht blijven. Het is onmogelijk om de nieuwe manier van werken op dit moment al volledig uit te rollen.’
Asielzoekers zullen zich vandaag ook nog niet doorlopend kunnen aanmelden, zegt de DVZ. ‘Tot nader order kan dat alleen tussen 9 en 10 uur’, zegt woordvoerder Geert De Vulder. Daardoor ontstaan mogelijk ook aan het Klein Kasteeltje weer wachtrijen.
‘Wij hopen dat de asieldiensten goed voorbereid zijn en de asielzoekers informeren over wat er veranderd is’, zegt Charlotte Vandycke van de ngo Vluchtelingenwerk Vlaanderen. ‘Anders vrezen we dat de chaos zich gewoon van het ene naar het andere trottoir verplaatst.’
Het is maar de vraag of alle asielzoekers die vorige week tevergeefs aan de oude kantoren stonden aan te schuiven, op de hoogte zijn dat ze vandaag op een andere plek moeten zijn.
Door de limiet van vijftig à zestig asielaanvragen per dag voor de meest kwetsbare asielzoekers, zijn de jongste dagen veel alleenstaande mannen door de politie uit de wachtrij gehaald en weggestuurd met de boodschap dat ze de dag nadien maar terug moesten komen. Volgens ngo’s die de situatie al een week monitoren, zijn daardoor mogelijk niet alle asielzoekers correct geïnformeerd over de verhuizing.
‘Wij hebben hierover donderdag nog met de korpschef van de politie Brussel overlegd’, zegt De Vulder. ‘Wij hebben gevraagd om die informatie aan de asielzoekers duidelijk mee te delen.’
‘Voorlopig kunnen nieuwe asielzoekers er slechts één nacht blijven’
MIEKE CANDAELE Woordvoerster Fedasil
Tijdelijke oplossing
Fedasil heeft gevraagd dat de politie aan het Klein Kasteeltje alles in goede banen leidt. Omdat het gebouw – een oude infanteriekazerne – pal in een woonbuurt ligt, heeft Fedasil de voorbije dagen en weken ook de buurtbewoners geïnformeerd.
Het Klein Kasteeltje is hoe dan ook een tijdelijke oplossing, tot het nieuwe aanmeldcentrum in NederoverHeembeek over enkele jaren opengaat. Dat heeft de federale regering al langer beslist, maar de stad Brussel ligt dwars. ‘In NederoverHeembeek is al een opvangcentrum. Vlakbij, in Haren, komt een nieuwe gevangenis. Het wordt allemaal wat te veel’, zegt Maité Van Rampelbergh, de woordvoerster van burgemeester Philippe Close (PS).