BLIJFT HET FEDERALE NIVEAU BESTUURBAAR?
De laatste dagen waren een zaak van therapeutische hardnekkigheid. Het voortijdige overlijden van de Zweedse coalitie kwam als een verlossing. Vandaag treedt het oranjeblauwe kabinet een terra incognita binnen. Een ontslag zou de chaos alleen vergroten. Met 52 zetels op 150 gaat de minderheidsregering onder leiding van Charles Michel (MR) op avontuur. Grondwetsspecialisten passen koortsachtig hun cursussen aan.
Dit conflict telt winnaars noch verliezers. De perceptieoorlog leidt tot niets, behalve tot het oeverloos naar elkaar doorschuiven van de verantwoordelijkheid. De Wetstraat maakte geen goede beurt. Dit conflict kon perfect vermeden worden. Wellicht lacht vooral Vlaams Belang in zijn vuistje. Die partij zag haar campagnetechnieken schaamteloos gekopieerd, net als de boutade dat zij tenminste weet wat het volk wil.
Best friends forever. Scheidende koppels beloven elkaar tegenwoordig eeuwige vriendschap. Het vergroot de kans dat de NVA in sociaaleconomische dossiers een helpende hand reikt. Dat versterkt het beeld van een staatsdragende en verantwoordelijke partij die alleen vanwege gewetensvragen over migratie uit de regering is gestapt. Het geeft Michel II een bodempje houvast.
Voor België is het experiment met een minderheidsregering ongezien. Het vraagt een grote maturiteit van de regering en van de oppositie. Zij moeten zich hoeden voor packagedeals waarbij alles aan alles wordt gekoppeld, waardoor niets mogelijk wordt. Politici zien tegenwoordig wel meer uitdagingen. Vanuit het niets verschijnen gele hesjes en klimaatbetogers in het straatbeeld met een soms troebel eisenpakket. Ook dat moet eens in beleid worden omgezet.
Deze week maakt het Britse parlement duidelijk of de Brexitdeal wordt aanvaard. Met elke vriesdag kan de stroom uitvallen. De klimaatagenda oogt als een niet te beklimmen berg. Wat met de zware beroepen of de arbeidsdeal? De uitdagingen blijven groot. Bovendien is het niet zeker dat de komende verkiezingen de voorbode worden van meer stabiliteit. De eerste regeringMichel raakte nooit van het etiket kibbelkabinet af.
Politici zullen moeten bewijzen dat het federale niveau nog bestuurbaar blijft. Verkiezingen rond het identiteitsthema plaatsen Vlaanderen en Wallonië lijnrecht tegenover elkaar. Een gepolariseerde campagne kan de voorbode vormen van een uiterst moeilijke federale formatie. Of worden de regionale meerderheden uit armoede gewoon samengevoegd tot een federaal kabinet? Alvast één partij juicht dat toe als een nieuwe stap naar het confederalisme.
Experiment vraagt om grote maturiteit van regering en oppositie