‘Het is weer helemaal één tegen allen’
Doorheen haar geschiedenis heeft de NVA erg vaak hoog spel gespeeld en telkens kwam ze ermee weg, schrijft BART MADDENS. Nu weer? ‘Het valt niet uit te sluiten.’
Wie? Politicoloog aan de KU Leuven
Wat? Uiterst gewaagde zetten doen op het politieke schaakbord is de basis van het succes van NVA
Zouden ze dat nu echt aandurven? Die vraag is een constante in de geschiedenis van de NVA. Het begon zelfs nog vóór de oprichting van de partij. Zou Volksunievoorzitter Geert Bourgeois het echt aandurven om het Lambermontakkoord op te blazen? En toen hij twee jaar later voorzitter van de NVA was: zou hij het echt aandurven om een kartel aan te gaan met CD&V? En in 2008: zou de NVA het echt aandurven om dat kartel op te blazen? In 2011: zou de NVA het echt aandurven om na een jaar onderhandelen de notaDi Rupo af te wijzen? In 2014: zou de NVA het echt aandurven om in een regering te stappen zonder een staatshervorming?
Het antwoord op al die vragen was telkens weer: ja. In het licht daarvan was de ultieme vraag van de jongste weken dan ook enigszins retorisch. Zou de NVA het echt aandurven om de regeringMichel op te blazen voor het VNMigratiepact? Ja dus.
Politiek schaakbord
De NVA is nu eenmaal een partij die graag risico’s neemt. Tijdens de voorbije twintig jaar hebben de NVApolitici keer op keer uiterst gedurfde zetten gedaan op het politieke schaakbord. Zetten die zo gewaagd waren dat ze zelfs nog niet in het hoofd opkwamen van de andere politici en de analisten. Ook nu weer.
Risico’s nemen behoort tot het politieke businessmodel van de partij. Het is de basis van haar succes. Had de NVA in 2004 geen kartel gesloten met CD&V, om het vier jaar later weer op te blazen, dan was de partij niet meer geweest dan een voetnoot in de geschiedenisboeken. Had de partij in 2011 de notaDi Rupo aanvaard, dan zou ze nooit zo sterk gescoord hebben in 2014. Telkens weer zijn die risico’s goed uitgedraaid voor de partij. En telkens weer moeten analisten nadien ootmoedig toegeven: ja, dat was toch echt wel een briljante zet.
Zal dat ook nu weer het geval zijn? Risico’s nemen kan ook weleens verkeerd aflopen, anders zou het geen risico zijn. Dit keer speelt de NVA echt wel hoog spel. Na de lokale verkiezingen, en de grote overwinning daarin van Vlaams Belang, zag de NVA zich voor een strategisch dilemma geplaatst. Ze kon wat dimmen inzake migratie en de aandacht verleggen naar de economie. Of ze kon zich nog meer profileren inzake migratie, om uiterstrechts de wind uit te zeilen te nemen.
Radicale keuze
Andere partijen zouden hierover lang tobben om uiteindelijk te landen bij een voorzichtige mossel