Gratis gezonde maaltijd op school geen slecht idee
Op alle beleidsniveaus is er een ambitieus plan nodig om kinderarmoede te bestrijden. Het probleem is hardnekkig, blijkt uit een nieuwe studie.
BRUSSEL I Af en toe nieuwe kleren kunnen kopen, nieuwe schoenen als de huidige beginnen te knellen, in een voldoende verwarmde woning wonen: het zijn doodnormale zaken. Maar niet voor kinderen in armoede: in hun leven ontbreekt het aan minstens drie items op een lijst van 17 essentiële indicatoren (zie hieronder).
Als het er meer dan drie zijn, is hun armoede schrijnender. En in België doen we het op beide vlakken niet goed: 15 procent van de kinderen groeit op in armoede en dat zijn er meer dan in onze buurlanden (met uitzondering van Frankrijk). Bovendien is de kinderarmoede bij ons ernstiger.
Er zijn grote regionale verschillen: in Vlaanderen gaat het om 8 procent van de kinderen, in Wallonië om 22 procent, in Brussel om 29 procent. EET NIET ELKE DAG VLEES OF VIS OF EEN ANDERE PROTEÏNEBRON KAN NIET MEE OP SCHOOLUITSTAP
Het betreft een nieuwe methode om kinderarmoede te meten, los van het inkomen van hun ouders – al speelt dat natuurlijk wel een rol. Van alle kinderen die opgroeien in een gezin waar niemand werkt, groeit ook in Vlaanderen 41 procent op in armoede.
‘De buurlanden tonen ons dat kinderarmoede geen natuurwet is’, zegt Frank Vandenbroucke, professor en voormalig politicus, en medeauteur van een studie die de Koning Boudewijnstichting gisteren publiceerde. ‘We moeten 7,4% 4,7%
3,8% 5,2% EET NIET ELKE DAG VERS FRUIT EN VERSE GROENTEN 9,7%
HEEFT GEEN SPULLEN VOOR ACTIVITEITEN BUITENSHUIS er ons niet bij neerleggen. Maar het zit diep verankerd in onze samenleving en quick wins zijn er niet. Er zal een ambitieus masterplan nodig zijn waaraan alle regeringen en ook de gemeentebesturen meewerken. Geen enkele speler kan de kinderarmoede in zijn eentje oplossen.’
Kinderopvang
Ouders naar werk toeleiden –ook en vooral alleenstaande en laaggeschoolde ouders– blijft belangrijk, zegt Vandenbroucke. ‘Het effect van de loonkostenverlaging mag voor laaggeschoolde werknemers zelfs nog worden verhoogd’, vindt hij. ‘Men mag dit niet compenseren met een verlaging van de uitkeringen, want die zijn nu al te laag, zoals blijkt uit de hoger genoemde cijfers. In onze buurlanden is dat niet zo frappant: gezinnen die daar leven van een uitkering, belanden er minder WOONT IN EEN SLECHT VERWARMD HUIS KAN NIET MINSTENS ÉÉN WEEK PER JAAR OP VAKANTIE KAN GEEN VERJAARDAGSFEESTJE GEVEN vaak in de armoede.’
Tegelijk mag men er niet van uitgaan dat iedereen opnieuw aan een reguliere job kan geraken. ‘De gewesten moeten blijven investeren, meer dan nu, in de sociale economie.’ Voor kinderen van ouders die opnieuw aan het werk gaan, moet er snel een betaalbare plaats in de kinderopvang zijn: ‘Wat baat een voorrangsregeling voor kansarme gezinnen, als er schaarste is aan plaatsen?’
In de nieuwe legislatuur moeten Vlaanderen, Brussel en Wallonië gerichte maatregelen nemen op lange termijn, zoals: meer geld vrijmaken voor een verhoogde kinderbijslag, voor school en studietoelagen, voor sociale woningen en voor hogere huurpremies aan meer mensen.
Scholen
Een grote taak wacht ook de scholen. Vandenbroucke: ‘In som MOET HET DOEN MET VERSLETEN MEUBELS KAN GEEN VRIENDJES UITNODIGEN THUIS mige landen geeft men alle schoolkinderen elke dag gratis een gezonde maaltijd. Gezien de voedseldeprivatie bij een groot deel van de kinderen, mogen we dat idee niet zomaar aan de kant schuiven.’
Hij pleit ook voor scholen zonder huiswerk, of toch voor scholen die er niet van uitgaan dat ouders hun kinderen ondersteunen. ‘Want niet iedere ouder kan dat.’
Steden die investeren in brugfiguren tussen school en kansarme ouders en in ‘brede scholen’, moeten meer steun krijgen van de gewesten, in de vorm van subsidies.
En er moet een eind gemaakt worden aan de hoge aantallen jongeren die de school verlaten zonder diploma: ‘In Antwerpen is dat aantal ontstellend hoog. Zij zijn nochtans de ouders van morgen.’ WOONT IN EEN GEZIN DAT DE REKENINGEN NIET OP TIJD KAN BETALEN 8,6%
Blz. 33
LEEFT IN EEN GEZIN ZONDER AUTO HEEFT GEEN KINDERBOEKEN THUIS 8,2%15,8%
opinie. 24,8% KRIJGT ALLEEN AFGEDRAGEN KLEREN 6% 8,7%
KAN NIET DEELNEMEN AAN ONTSPANNINGSACTIVITEITEN
In Vlaanderen is 8 procent van de kinderen arm, in Wallonië 22 procent, in Brussel 29 procent