Europa heeft een kopzorg minder. Of niet?
De rente op Italiaanse staatsobligaties is gisteren sterk gedaald. Beleggers belonen daarmee de toegeeflijkheid van de Italiaanse regering. Premier Giuseppe Conte deelde woensdagavond aan Commissievoorzitter JeanClaude Juncker mee dat de begroting niet langer een tekort van 2,40 procent voorziet, maar van 2,04 procent (DS 12 december).
De rente daalde van 3 procent naar 2,9 procent, het laagste peil sinds september. Belangrijker nog was het krimpende verschil met de Duitse rente. Ook de dag voordien was de rente al fors gezakt, toen uitlekte dat Rome als eerste met zijn ogen zou knipperen in het chicken game met de Commissie.
Toch blijven er nog veel onzekerheden. De begrotingsbelofte is gedaan door premier Conte, en het blijft onduidelijk hoe vicepremier Matteo Salvini nu zijn dure verkiezingsbeloften wil realiseren. ‘We werken aan de realisering van onze beloften, maar willen sancties van de EU en problemen met de markten vermijden’, tweette Salvini.
Hij heeft intussen een extra troef in handen gekregen, in zijn pleidooi voor ruimere begrotingsnormen. Frankrijk stevent af op een tekort van meer dan 3 procent als gevolg van dure beloften die president Emmanuel Macron heeft gedaan aan de gele hesjes. Salvini eist dat de Commissie voor Frankrijk even streng zal zijn als voor Italië. Maar Europees commissaris Pierre Moscovici, een Fransman, heeft er tot nu toe geen blijk van gegeven dat hij dat inderdaad van plan is.
In een reactie op het nieuwe begrotingsvoorstel van Conte liet Moscovici weten dat het ‘een stap in de goede richting’ was, ‘maar we zijn er nog niet’.
Analisten bleven voorzichtig. Ze zijn bang dat Contes belofte cosmetisch zal zijn. Een aantal dure maatregelen is uitgesteld, maar niet afgevoerd. Onderliggend blijft de Italiaanse economie problematisch. Zolang de groeimotor niet aanslaat, is het bijna ondoenbaar om de begrotingstekorten snel terug te dringen. De Italiaanse regering gaat ervan uit dat de groei volgend jaar zal aanwakkeren, maar lijkt zijn eigen wensen voor werkelijkheid te nemen. De begroting gaat uit van 1,5 procent groei, economen ramen dat het eerder 0,9 procent zal zijn. Veel marktwatchers denken daarom dat de werkelijke tekorten veel hoger zullen zijn dan wat de begroting voorziet. ‘De waarschijnlijkheid dat deze doelstelling gehaald wordt, is minimaal’, oordeelde Rabobank. ‘Zonder groei is het een kwestie van tijd voor er weer spanningen opduiken’, tweette Mohamed ElErian, de hoofdeconoom van verzekeringsreus Allianz.
Andere analisten wezen erop dat zelfs een tekort van 2 procent nog te hoog is. Elke extra overheidsuitgave is er een te veel, vinden ze. De staatsschuld, nu 130 procent van het bbp, zou verder oplopen en mogelijk leiden tot een spiraal van oplopende rentebetalingen en wegsmeltende groei.
In ‘De Grote Markt’ duikt de economieredactie dagelijks in een opmerkelijke beweging in de economische wereld. (midden) koopt niet langer centraal obligaties aan. ‘De Europese economie heeft
Zolang in Italië de groeimotor niet aanslaat, kunnen de begrotings– tekorten niet snel teruggedrongen worden