Byebye bosbes?
Wie wel eens grasduint op Instagram, kan er niet naast kijken: bosbessen zijn nog nooit zo populair geweest. De smakelijke blauwe bolletjes prijken overal op taarten en in muesli. Maar daar steekt de klimaatverandering langzaam een stokje voor.
Net als bij vele andere fruitgewassen hebben bosbessen een lange koude winterperiode nodig. Als ze beginnen te bloesemen in de lente, lopen ze minder risico op vriesschade. De bloemen verschijnen dan pas als er veel insecten zijn om ze te bestuiven.
Maar nu het klimaat verandert, trekken Britse onderzoekers aan de alarmbel. Als de winters milder zijn, wachten de bosbesplanten vergeefs op de koude, waardoor ze later bloeien, minder fruit krijgen en over de jaren heen minder lang leven. Bovendien worden de bessen vaak tegelijkertijd met appels verbouwd. Als het oogstseizoen voor bosbessen later valt dan normaal, moeten boeren noodgedwongen onrijpe bessen van lagere kwaliteit oogsten.
Om de relatie tussen de koude periode en het bloeien van de bloemknoppen te onderzoeken, werden twintig variëteiten gekoeld tot temperaturen tussen 4 en +8 graden Celsius, soms tot 150 dagen lang. De planten uit dat experiment werden vergeleken met planten van boeren, die de buitentemperatuur bijhielden.
Elke variëteit had een eigen optimale temperatuur, sommige konden beter om met warmere winters dan anderen. Dat heeft vermoedelijk een genetische oorsprong, de verschillende types evolueerden in streken met een verschillend klimaat.
‘Zo willen we boeren helpen in de keuze van hun planten, afhankelijk van het klimaat, de weersvoorspellingen en de omstandigheden’, zegt Hamlyn Jones van de universiteit van Dundee in een persbericht. ‘Het stelt kwekers ook in staat om soorten te ontwikkelen die beter omkunnen met warme winters.’