Chinees-Russisch gemorrel aan de atmosfeer
Chinese wetenschappers pompten vanuit Rusland massaal elektrische golven de atmosfeer in. Sturen ze straks onze gpssignalen in de war?
Met technologie uit de Sovjetperiode stuurden de Chinezen deze zomer vanuit Vasilsoersk (600 kilometer ten oosten van Moskou) elektrische golven in de ionosfeer. Dat is een laag van de atmosfeer op ongeveer 70 km hoogte. Er is nauwelijks lucht, maar er zijn wel veel elektrisch geladen deeltjes. ‘De ionosfeer is tegenwoordig belangrijk omdat de gpsplaatsbepaling er gebeurt’, zegt Johan De Keyser van het Belgisch Instituut voor RuimteAeronomie.
Het Chinese experiment kan op termijn militaire toepassingen krijgen. Door sterke golven te sturen naar de ionosfeer kun je op extreem lange afstand communiceren, tot diep onder de oceaan. Of je kunt er gpssignalen mee verstoren. Het experiment besloeg een stuk iono sfeer half zo groot als GrootBrittannië, schrijft de South China Morning Post op basis van het artikel van de wetenschappers.
Volgens Chinakenner Bruno Hellendorff (Egmont Instituut voor Internationale Betrekkingen) gaat het vooral om fundamenteel wetenschappelijk onderzoek: ‘Omdat China economisch wil innoveren in plaats van technologie te kopiëren.’
Er zijn geen concrete militaire toepassingen, maar op termijn kan China hiermee wel de communicatie tussen nucleaire onderzeeërs in de ZuidChinese Zee verbeteren. ‘Een beter wetenschappelijk begrip van de ionosfeer helpt ook de eigen kwetsbaarheden in te schatten’, aldus Hellendorff. Complotdenkers beweren dat je door de ionosfeer te manipuleren orkanen kunt opwekken, maar dat is volgens De Keyser onzin.
VS waren eerder
Op het vlak van ‘ionosfeermanipulatie’ is China een laatkomer. De VS sloten in 2014 een basis in Alaska die zulke experimenten kon uitvoeren. Ook in Scandinavië en Frankrijk staan dergelijke zendinstallaties. ‘Maar er zijn praktische problemen’, aldus De Keyser. ‘Om gpssignalen in Brussel te verstoren, moet je al een stuk ionosfeer minstens zo groot als België kunnen beïnvloeden. Dat vraagt gigantisch veel energie. Bovendien zijn er alternatieven.’ Voor dit experiment gebruikte China de hoeveelheid elektriciteit die een kleine stad kan verlichten.
Volgens Hellendorff is er geen reden voor directe bezorgdheid. ‘Maar er is een lang vergeten VNverdrag rond het vredevolle gebruik van de ruimte. Misschien wakkert dit experiment de interesse in die tekst weer aan.’
Dat je door de ionosfeer te manipuleren orkanen kunt opwekken, is wetenschappelijke onzin