Niet heel Evergem huilt om vertrek Schauvliege
REPORTAGE I In de cafés van haar woonplaats klonk gisteren meer kritiek dan steun voor exminister Joke Schauvliege. ‘Waar zijn de CD&V’ers? Waarschijnlijk hun stallen aan het uitmesten.’
EVERGEM I Het is marktdag in Ertvelde, de woonplaats van Joke Schauvliege (CD&V). In café Het Oude Gemeentehuis domineert één onderwerp de gesprekken: voetbal. Dat een dorpsgenoot de avond voordien huilend een ministerspost moest opgeven, roept eerder vragen op dan stellige analyses. Waarom heeft Schauvliege ontslag genomen? Waarom plooit de ene politicus wel en de andere niet?
‘Ze is geen lijkenterter’, vermoedt Johny, nippend van een glas rosé – Schauvliege gaat niet over lijken. Het is niet meteen duidelijk of Johny dat als een pluspunt ziet. ‘Ook in haar eigen partij moest ze zich soms laten doen. Vergelijk dat met een NVA’er als Theo Francken. Die heeft ook onder vuur gelegen. We hebben hem in tranen gezien. Maar hij is niet geplooid.’
Freddy, abdijbier in de hand, meent ook een inhoudelijk verschil te zien: ‘Elke mens maakt weleens een fout. Elke politicus verdraait weleens de waarheid. Maar pertinent liegen over de Staatsveiligheid? Dan kun je niet aanblijven als minister.’
De vrouwen aan tafel tonen vooral begrip. ‘Haar critici hebben haar gekraakt’, oppert Myriam, die aangedaan was door Schauvlieges tranen. ‘Ze heeft dat verhaal over de Staatsveiligheid verteld, zoals iedereen in een ruzie weleens dingen zegt die hij niet meent.’
Nooit uit de hoogte
Carine, die Schauvliege kent ‘sinds haar jonge jaren’, wil graag benadrukken hoe sympathiek de voormalige minister is. ‘Joke heeft nooit uit de hoogte gedaan. Als jonge advocate viel ze op door haar dossierkennis. Misschien was ze als minister slecht omringd? Ze heeft ook alles zelf opgebouwd. Werd ze daarom benijd en ondermijnd?’
Freddy blijkt het al langer oneens te zijn met het beleid van Schauvliege. ‘Ze realiseerde haar eigen doelstellingen niet. Ze kondigde een betonstop aan, waardoor er in allerijl nog meer beton werd gestort. Als ergens vier bomen stonden, noemde ze dat een bos. Als een bedrijf een bos wilde kappen, loog ze om ons ervan te overtuigen dat dat onvermijdelijk was.’ Voor de klimaatbetogers die Schauvliege de voorbije weken op de korrel namen, heeft Freddy het evenmin: ‘Die gastjes weten niet wat hun eisen kosten.’
Anders dan je in de thuisbasis van een christendemocratisch stemmenkanon zou verwachten, struikel je in Ertvelde niet over de vurige verdedigers van Schauvliege. De Evergemse deelgemeente heeft eerder een Vlaamsnationalistische dan een christendemocratische reputatie. Die dankt ze aan die andere exminister uit het dorp, wijlen Paul Van Grembergen (eerst Volksunie, later Spirit).
Sleidinge, de thuisgemeente van negenvoudig Belgisch premier Wilfried Martens, zou meer christendemocraten tellen en meer landbouwers die Schauvliege welgezind zijn, maar de cafés zijn er gesloten. In een volkscafé in Evergemdorp wordt haar intelligentie
‘Misschien was ze als minister slecht omringd? Ze heeft ook alles zelf opgebouwd. Werd ze daarom benijd en ondermijnd?’
CARINE
Kent Schauvliege ‘sinds haar jonge jaren’
vergeleken met die van ‘een Frans brood’. Gevraagd waar de christendemocraten zijn, oppert een cafébezoeker in deelgemeente Belzele dat ze ‘wellicht hun stallen aan het uitmesten’ zijn.
Begrip uit onverwachte hoek
De Evergemse afdelingsvoorzitter van CD&V, dierenarts Jan Spaas, kan wel lachen om die opmerking. Volgens hem is er in Evergem wel degelijk veel steun voor Schauvliege, en niet uitsluitend bij landbouwers. ‘Ik heb haar dat vanochtend nog per sms laten weten. Misschien zijn de mensen vandaag extra voorzichtig om publieke uitspraken te doen, omdat ze hebben gezien hoe dat bij Joke is ontploft? We zijn allemaal erg aangedaan. De lokale partijafdeling heeft gisteren met de tranen in de ogen vergaderd. Ik heb er slecht van geslapen.’
Spaas weet niet of hij in Schauvlieges plaats wel ontslag had ge nomen. ‘Maar ik had in haar plaats ook geen minister willen zijn. Soms kwam ze om acht uur ’s avonds recht van Brussel naar hier om te vergaderen en keerde ze om tien uur terug voor een ander overleg. Ik zou dat tempo niet aankunnen.’
De Evergemse natuurbeschermers wikken intussen hun woorden. Sommigen willen niet reageren, ‘omdat je daar vandaag geen punten mee scoort’. Anderen zijn opvallend genuanceerd. Yves Pieters woont in Ertvelde en is actief bij verschillende natuurverenigingen. Hij vindt Schauvliege ‘een sympathiek mens’, ‘maar als minister had ze geen gemakkelijke positie. CD&V heeft veel landbouwers als kiezers, de Boerenbond heeft zijn greep op de partij en Joke werd beïnvloed door partijgenoten en haar entourage. In een paar grote dossiers, zoals Uplace en Essers, heeft ze duidelijk niet de kant van de natuur gekozen, maar van lokale natuurbeschermers hoor ik dat er met haar altijd te praten viel.’
Pieters heeft bedenkingen bij de hardheid waarmee Schauvliege ook na haar ontslag wordt aangepakt. ‘Ze heeft een fout gemaakt en die toegegeven. Je kunt het terecht vinden dat ze ontslag neemt, maar toch begrip hebben. Op Studio Brussel werd gelachen om het feit dat ze moest huilen bij haar ontslag. Is dat wel nodig?’
‘Op Studio Brussel werd gelachen om het feit dat ze moest huilen bij haar ontslag. Is dat wel nodig?’
YVES PIETERS
Inwoner Ertvelde actief bij verschillende natuurverenigingen