Deense jehova in Rusland veroordeeld
Een Russische rechter veroordeelde een Deense Jehova’s getuige tot zes jaar strafkamp. De strenge straf verontrust de 175.000 jehova’s in Rusland.
AMSTERDAM I Jehova’s getuige Dennis Christensen werd in mei 2017 door gewapende agenten van de oproerpolitie in de boeien geslagen toen hij een bijbelsessie in zijn gemeente leidde. Gisteren, na bijna twee jaar voorarrest, hoorde de Deense Jehova’s getuige zijn vonnis: zes jaar strafkamp wegens extremisme. Christensen, een timmerman die met zijn Russische vrouw in de stad Orjol woont, is de eerste jehova die wordt veroordeeld op grond van een recente wet die de Jehova's getuigen als extremistische organisatie bestempelt.
De geloofsvrijheid van de naar schatting 175.000 Russische jehova’s staat al jaren onder druk. Maar sinds de autoriteiten de beweging in 2017 verboden, neemt hun vervolging ernstige vormen aan. In het hele land werden afdelingen gesloten en tientallen gelovigen gearresteerd. Volgens de staat vormen de gelovigen een bedreiging voor de ‘burgerrechten en de openbare orde en veiligheid’.
Deportatie naar Siberië
Critici en mensenrechtenorganisaties stellen dat het harde optreden tegen religieuze minderheden voortkomt uit de almacht van de orthodoxe kerk. Ook zou het pacifisme van de jehova’s indruisen tegen de patriottische en militaristische regeringslijn van president Poetin. In het geval van Christensen werd zijn vervolging aangejaagd door een plaatselijke proPoetinbeweging die strijdt tegen ‘sektes’.
De rechter verwijt Christensen dat hij zijn activiteiten voortzette in de wetenschap dat deze verboden waren. De Deen zelf ontkent iedere schuld en beroept zich op zijn vrijheid van godsdienst. Volgens zijn advocaat is Christensen als buitenlander aangepakt om een voorbeeld te stellen.
Jehova’s getuigen is een christelijke beweging die wereldwijd ruim acht miljoen leden telt. Jehova’s zijn pacifisten en weigeren daarom dienst te nemen in het leger. Om die redenen werden ze in verschillende landen vervolgd.
Maar in Rusland en de voormalige SovjetUnie kregen jehova’s het extreem hard te verduren. In 1951 liet Stalin 9.000 Jehova’s getuigen naar Siberië deporteren omdat hun leer in strijd zou zijn met de Sovjetideologie. In 1996 werden de Russische jehova’s erkend als slachtoffers van het stalinisme. Dat verhinderde de Russische overheid niet om ze het leven zuur te maken.
In de Russische grondwet is de vrijheid van godsdienst vastgelegd. Maar Rusland kent ook een wet die ‘extremistische’ uitingen verbiedt. Die wet is zo ruim geformuleerd dat niet alleen een oproep tot geweld kan worden vervolgd, maar ook het
Huiszoekingen en intimidatie zijn schering en inslag, velen vluchtten naar het buitenland
zaaien van ‘religieuze tweedracht’.
Zwarte lijst
Op de zwarte lijst van verboden ‘extremistische’ literatuur staan tientallen werken die zijn uitgegeven door Jehova’s getuigen. Het verbod op extremistische literatuur is de afgelopen jaren gebruikt om verschillende lokale Jehovaafdelingen te sluiten. Medewerkers van de politie en de geheime dienst FSB vielen religieuze centra binnen en ontdekten daar verboden geschriften. Volgens de Jehovagemeenschap werden die geschriften er door de autoriteiten zelf neergelegd. ‘We hebben videomateriaal waarop te zien is hoe een agent een boekje van onder zijn kogelvrije vest vandaan haalt.’
Advocaten van Russische jehova’s kondigen nu al aan dat ze de veroordeling van Christensen en mogelijke toekomstige veroordelingen zullen aanvechten bij het Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. (nrc)