‘Geen fusies nodig voor Europese topbedrijven’
Het Franse Alstom mocht niet samensmelten met het Duitse Siemens, van de Europese Commissie. een fusie meer winst zullen maken, maar dat spoorwegmaatschappijen en infrastructuurbeheerders meer zullen moeten betalen maar minder kwaliteit en innovatie zullen krijgen. Tekenend is dat de klanten in het verweer kwamen. Als de bedrijven echt sterker zouden kunnen concurreren, zouden de klanten de fusie net verwelkomen.
Volgens Frank Verboven (KU Leuven), met Jan Bouckaert (Universiteit Antwerpen) de Belgische ondertekenaars, is er onder economen ‘een heel sterke consensus’ over de wenselijkheid van een voldoende streng en vooral onafhankelijk mededingingsbeleid. ‘Bijna iedereen aan wie de brief voorgelegd werd, heeft getekend. Wie dat niet deed, wilde wellicht niet aan politiek doen.’
Een fusieverbod is hoogst uitzonderlijk: in drie decennia fusiebeleid werden minder dan dertig fusies verboden, terwijl er 6.000 toegelaten werden. En dus rijst de vraag of het beleid vandaag al niet te meegaand is. ‘Economen verschillen daarover van mening’, zegt Verboven. ‘Het lage aantal vertekent wel. Als bedrijven zware problemen verwachten, stellen ze de fusie niet voor. Of ze leggen remediërende maatregelen op tafel. Bovendien legt de Commissie ook zware boetes op aan dominante bedrijven. Persoonlijk vind ik vooral de onafhankelijkheid van het fusiebeleid essentieel.’
Cruciale maanden
De komende maanden worden cruciaal voor het Europese mededingingsbeleid. Na de Europese verkiezingen moet de huidige commissaris, Margrethe Vestager, waarschijnlijk plaats ruimen voor een opvolger. Het is immers hoogst ongebruikelijk dat een commissaris twee termijnen dezelfde post bekleedt. Bovendien wijst de Europese Commissie tegen 1 april een nieuwe hoofdeconoom aan. Dat is een cruciale positie, omdat hoofdeconomen in het verleden sterk de richting van het beleid bepaalden.