‘Hier ligt een goudmijn te wachten’
Het Brusselse stadstheater KVS maakt zich op voor een speciale première. In Mind ur step delen elf urbandansers uit vier landen het podium. Begeleid door drie hiphopchoreografen maakten ze niet alleen een theaterproductie die momenteel door Europa toert, ze krijgen ook workshops die hun carrière een boost moeten geven. Het is een initiatief van Roots & Routes, de Rotterdamse organisatie voor de ontwikkeling van urban talent.
Het is een opvallende evolutie de laatste jaren: urbandansen – als verzamelnaam voor alle dansen die niet op school of in een dansstudio zijn ontstaan – zijn uitgegroeid van een straatcultuur tot een mainstreamvorm die niet meer weg te slaan is uit tvshows, de muziekindustrie én stilaan ook uit de professionele kunstwereld. Veel hedendaagse choreografen laten zich inspireren door stijlen als breaking, voguing of dancehall en werken samen met dansers uit het streetdancemilieu. Omgekeerd zie je ook dat ook hiphoppers zelf staan te popelen om danstheater te maken en openen cultuurhuizen eindelijk de ogen voor wat urban arts te bieden hebben. Het Leuvense STUK is bijvoorbeeld al enkele jaren partner van Straatrijk, een vzw die urban evenementen organiseert en voorstellingen maakt met hiphop als kern. Dankzij de komst van stadsdramaturgen Tunde Adefioye, Kristin Rogghe en Gerardo Salinas zijn urban arts ook een belangrijke lijn in het programma van de KVS geworden. Rapper en theatermaker Pitcho Womba Konga, collectief Nomobs of een battleconcept zoals Dansbaar kunnen zo op een steeds breder publiek rekenen.
Terug naar de roots
Toch identificeert niet iedereen zich graag met het label ‘urban arts’, vertelt de Nederlandse Wennah Wilkers, een van de deelnemers van Mind ur step. Ze is zowel thuis in hiphop, house als hedendaagse dans en treedt op met de Xgen Crew. ‘Het begrip komt niet vanuit de urbangemeenschap zelf, maar werd door de buitenwereld bedacht om onze dansstijlen, en de vaak diverse mensen die ze uitvoeren, in een vakje te stoppen. Onder vrienden zal ik het nooit over urban hebben, alleen als ik buiten een danscontext wil uitleggen wat ik doe.’
Uiteraard zijn er wel verschillen tussen de hedendaagse dans, die in ons land vooral populair is in kunstencentra, en urbandans, vult de Duitse Bahar Gökten aan. Zelf is ze deel van de Breaking Group Dirty Mamas Crew, maar laat ze zich ook inspireren door andere stijlen. ‘Urbandans is voor alle duidelijkheid ook hedendaags in de zin dat het eigentijds en innovatief is. Het verschil is dat je hiphop niet aangeleerd krijgt op een school, maar door een hechte gemeenschap waarin jongere dansers onderricht worden door ouderen. Als urbandanser leer je je eerste moves meestal in een jeugdhuis, daarna neem je deel aan battles waarin je je eigen stijl ontwikkelt. Het accent ligt veel meer op het tonen van wie je bent dan op een professionele ambitie. Die heb je wel wanneer je hedendaagse dans gaat studeren en hoopt door te groeien naar de arbeidsmarkt.’
Het fundament van die eigen identiteit is een groot respect voor de traditie, benadrukt Wilkers. ‘De belangrijkste traditie is de cypher, de cirkel waarin iedereen samenkomt. Het gaat om de sfeer, het samenzijn in het moment, geleid door de muziek die altijd the boss is (lacht). Wil je met elkaar communiceren, dan is het cruciaal dat je dezelfde taal spreekt. Daarom keren we altijd terug naar