Eerste Vlaamse ‘Tiny Forest’

Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd. Dat geldt ook voor bomen en bossen.

Nederland heeft er eenentwintig: Tiny Forests of kleine bossen. Binnenkort bijt Oudenaarde de spits af voor Vlaanderen: buurtbewoners zullen er eentje aanplanten op de gesaneerde site van de voormalige textielfabriek Saffre Frères. Op die plek bouwt vastgoedontwikkelaar Revive ook 265 duurzame woningen.

Maar voor we elke groenberm langs de snelweg smalend een Tiny Forest noemen: wat is het precies? ‘We zijn heel kritisch op de naam’, zegt Merel den Otter van IVM, het Nederlandse Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid. Het IVM is de trekker achter de Nederlandse Tiny Forests. ‘Het wordt stilaan een bekend concept en we merken dat er overal kleine bosjes worden aangeplant wat we fantastisch vinden maar niet elk minibos is daarom een Tiny Forest.’

Als bos(je) moet je aan bepaal de voorwaarden voldoen om het etiket te krijgen. We lijsten er enkele op:

het bos bestaat uitsluitend uit inheemse bomen en struiken en uit minimaal vijfentwintig verschillende soorten. Het heeft de grootte van een tennisbaan, dus zo’n 200 m².

iemand moet via veldwerk en research achterhalen welke bomen en struiken er vroeger allemaal groeiden en dus inheems zijn. ‘Die zijn namelijk beter bestand tegen klimaatverandering’, aldus Merel den Otter.

de bomen mogen minimaal tien jaar ongestoord groeien.

er staan drie tot vijf bomen per vierkante meter. Ter info: de Belgische vzw Plant een bos raadt voor een regulier bos aan om een boom per vier vierkante meter te planten.

het is geplant door buurtbewoners en schoolkinderen en geadopteerd door een basisschool of kinderopvang in de buurt. Via hun engagement en buitenlessen komen ze in contact met natuur.

voor die buitenlessen moet er een buitenlokaal aanwezig zijn. Dat kan een klein amfitheater zijn waar mensen rustig kunnen zitten. Nederland telt al eenentwintig Tiny Forests.

‘Volgens deze methode heb je op tien jaar tijd een honderdjarig bos, met een rijk en veerkrachtig ecosysteem’

We konden de projectontwikkelaar Revive gisteren niet bereiken om samen de checklist te overlopen, maar vast staat dat er op de site onderzoek werd gedaan naar de lokale, inheemse soorten.

Honderdjarig bos

De methode om een Tiny Forest aan te planten komt van de Japanse ecoloog Akira Miyawaki, die op zijn beurt de Indiër Shubhendu Sharma inspireerde. Via een TEDtalk van die laatste be reikte het Nederland en nu dus ook België.

‘Het verschil met een gewoon bos is dat de bomen starten op verrijkte grond, dus op luilekkerland’, zegt Merel den Otter (IVM). ‘Omdat ze bovendien zo dicht bij elkaar staan, groeien ze sneller in hun concurrentie om zonlicht. Op tien jaar tijd heb je daardoor een honderdjarig bos, met een rijk en veerkrachtig ecosysteem. We hopen dat ooit elke school een Tiny Forest om de hoek heeft.’

MEREL DEN OTTER

Het Nederlandse instituut IVM