MR-messias Michel mikt op mirakel in mei
Dat premier Charles Michel zijn greep op de MR verstrakt, is (post)electoraal niet onverstandig maar wijst tegelijkertijd op een nijpende bloedarmoede.
Opgepast: in de Zestien huist voortaan een cumulard. Hoofdberoep: partijvoorzitter, bijberoep: premier in lopende zaken. Officieus wás Charles Michel natuurlijk al de echte chef de file van de Franstalige liberalen, nu is hij het ook (opnieuw) officieel. Olivier Chastel treedt af als partijvoorzitter, Michel krijgt een nieuw, tijdelijk mandaat tot na de onderhandelingen.
Het kan verkeren. Diezelfde Michel stootte in 20102011 Didier Reynders van de troon als partijvoorzitter, omdat die in zijn ogen het voorzitterschap niet kon combineren met het vicepremierschap. Daarenboven verweet hij Reynders slechte banden met alle andere Franstalige partijen.
De kritiek op Michels eigen cumul blijft niet uit: onder meer in groene hoek is gemor, politicoloog Pascal Delwit (ULB) spreekt van een ‘intellectueel problematische situatie’.
Is dat zo? In het buitenland is het schering en inslag, in eigen land veeleer een unicum: alleen Guy Verhofstadt combineerde in 2004 heel even de Zestien met de leiding van de partij. Michel zelf ziet er geen graten in. De cumul is volgens hem hét bewijs dat hij niet hypocriet wil zijn. Michel de premier en Michel de partijvoorzitter zullen allebei de balans van de regering verdedigen en pleiten voor stabilité, prospérité en modernité, zónder institutionele avonturen. ‘Het separatisme is de Brexit maal tien’, zei een felle Michel gisteren op het partijhoofdkwartier.
Klein WaalsBrabant
Electoraal is de demarche allicht geen onverstandige zet. De MR moest íets doen om de meubelen te redden: de verdeelde partij verkeert al lang in een malaise. Chastel zat niet goed in zijn vel, de peilingen werden steeds slechter. De premier, die in de kleine provincie WaalsBrabant woont, zocht al langer naar een oplossing om zichzelf meer gewicht toe te kennen in de hoop op een vette kanseliersbonus. Hij speelde met de gedachte om de Europese lijst te trekken (waar Chastel zijn zinnen op had gezet), Brussel kwam in het vizier (waar Reynders zijn zinnen op had gezet), maar uiteindelijk werd beslist om de kopstukken uit te spelen waar de kiezer hen verwacht.
Wél krijgt Michel zijn extra ge wicht, want hij is de ‘enige persoon die de partij succesvol kan leiden richting 26 mei’, dixit Chastel. Die wil zich ‘om persoonlijke redenen’ volop wijden aan zijn Europese campagne. Chastel was de nationale politiek al langer beu, al stond een vervroegde uitstap niet in zijn planning. In 2014 zei hij nog in Le Soir: ‘Nooit heeft Charles gezegd dat hij weer voorzitter wil worden als de regering valt. Pas na de verkiezingen zal de interne strategie van de MR wijzigen als het moet.’
Geen alternatief
Het gebeurt dus toch vroeger – deels omdat Michel ook zélf weer meer macht wilde, deels omdat er niemand anders is. De MR levert op dit moment elf ministers, slechts weinigen hebben de eigenschappen die nodig zijn om een hele partij uit het slop te halen tegen de verkiezingen. Jonge wolf GeorgesLouis Bouchez, die wellicht de derde plaats op de Henegouwse Kamerlijst krijgt, is te onervaren. Reynders belooft wel dat hij de eed zal afleggen, maar wil eigenlijk in juni verkozen worden als secretarisgeneraal van de Raad van Europa. Voormalige kleppers als Christine Defraigne zijn van het toneel verdwenen, enzovoort. ‘Was er een alternatief?’ Chastel doet er niet flauw over: ‘Ik ging ervan uit dat Charles niet zou weigeren.’
Michel noemt zich geen ‘kandidaat’ om zichzelf op te volgen, maar ‘uiteraard zijn alle kopstukken bereid om ten volle hun verantwoordelijkheid op te nemen op het niveau waar ze verkozen zijn, in tegenstelling tot anderen die expliciet een post ambiëren om ons land te blokkeren of te verarmen (een verwijt richting NVA en PS, red.).’ Het mag duidelijk wezen: de premierpartijvoorzitter zal er alles aan doen om de kiezer ervan te overtuigen dat hij en zijn partij altijd aan de juiste kant van de geschiedenis zullen staan.
‘Ik ging ervan uit dat Charles niet zou weigeren’
OLIVIER CHASTEL Expartijvoorzitter MR