Klimaatoproer bereikt banken
Duizenden Belgen dreigen ermee hun geld weg te trekken bij de grote banken als die hun klimaatbeleid niet bijsturen.
Meer dan zesduizend mensen hebben de resolutie van de ‘Move Your Money’campagne ondertekend. Ze zijn van plan hun geld naar een klimaatvriendelijke bank te verplaatsen als het beleid van de grote banken niet in lijn wordt gebracht met het klimaatakkoord van Parijs.
De campagne is een initiatief van de progressieve burgerbeweging Hart boven Hard, die ervoor samenwerkt met de ngo’s FairFin en Greenpeace, en de Gentse studentenbeweging D’Urgent. Ondertekenaars vragen dat hun bank geen geld beschikbaar stelt voor het ontginnen van nieuwe fossiele brandstofreserves, en evenmin aan energiebedrijven die het klimaatakkoord van Parijs nog niet in concreet beleid vertaald hebben. Ook willen ze dat de bank zelf haar CO2uitstoot reduceert.
De initiatiefnemers beschouwen de campagne nu al als een succes. ‘Het loopt goed. Tot nu toe hebben we alleen via Facebook en nieuwsbrieven gecommuniceerd. We rekenen erop dat het aantal ondertekenaars nog groeit als de actie bekender wordt’, zegt Mathias Balcaen van Greenpeace. De initiatiefnemers zijn van plan om een breder publiek aan te spreken zodra er tienduizend handtekeningen verzameld zijn.
Wouter Hillaert van Hart boven Hard heeft niet gewacht tot zijn bank het beleid bijstuurt. Hij heeft zijn geld al verplaatst van BNP Paribas Fortis naar VDK Spaarbank. ‘Dat geeft me het gevoel dat ik niet langer collaboreer met een systeem dat onze toekomst op het spel zet’, zegt hij. ‘Mentaal voel ik me daar veel be ter bij. En bovendien bespaart het ons geld, omdat onze nieuwe hypotheek voordeliger uitpakte.’ Aan wie zijn hypotheek niet wil herfinancieren, adviseert ‘Move Your Money’ om op zijn minst het spaargeld naar een klimaatvriendelijke bank over te zetten. Welke bank dat is, kan de consument zelf beslissen. De Bankwijzer van FairFin kan daarbij behulpzaam zijn.
Constructieve sfeer
De eisen van de ondertekenaars zijn een logische consequentie van de klimaatakkoorden, legt Frank Vanaerschot van FairFin uit. ‘Als we de opwarming onder 1,5 graden willen houden, moet 80 procent van de bekende voorraden aan fossiele brandstof onder de grond blijven. Het is dus geen goed idee om nog nieuwe bronnen te ontginnen.’
De mensen achter ‘Move Your Money’ hebben met twee van de vier grootbanken al een gesprek gevoerd. Dat verliep in een constructieve sfeer, zegt Vanaerschot. ‘Ze hebben niet meteen beloofd om te gaan doen wat we vragen, maar ze erkennen wel de noodzaak ervan.’ In de petitie wordt gevraagd om tijdens de algemene vergadering van dit jaar een engagement uit te spreken, dat vanaf 2020 in daden wordt omgezet.
De campagnevoerders rekenen er ook op dat de banken bezorgd zijn over hun klimaatimago. ‘We beseffen dat individuele retailklanten niet de grote winstmakers zijn’, zegt Balcaen. ‘Maar banken hebben ook een sociale rol en staan sinds de crisis meer open voor duurzaamheidsaspecten.’ De grote belangstelling voor de klimaatmarsen speelt de campagne in de kaart. ‘Wij zijn inderdaad gevoelig voor dit soort maatschappelijke acties’, bevestigt Joëlle Neeb van ING België, verwijzend naar de groei van de kredieten voor hernieuwbare energie. Wilfried Remans van BNP Paribas Fortis zegt dat de bank al deels aan de verzuchtingen van ‘Move Your Money’ is tegemoetgekomen. In Katowice heeft ze samen met enkele andere banken, waaronder ING, beloofd haar beleid in lijn te brengen met het akkoord van Parijs. ‘Wij doen er alles aan om de klimaattransitie te ondersteunen’, zegt Remans. Van de vier grootbanken is Belfius de enige die financiering van fossiele brandstoffen al volledig heeft afgebouwd. ‘We financieren alleen nog hernieuwbare energie’, laat Ulrike Pommée van Belfius weten.
‘Banken hebben ook een sociale rol en staan sinds de crisis meer open voor duurzaamheidsaspecten’
MATHIAS BALCAEN Greenpeace