De klassiekers

Wie maakt hem? Helena de Groot voor Radio 1. Waarover gaat hij? Veertien verhalen van vijf minuten over klassieke muziek.

Waarom luisteren? Het is misschien een beetje raar om De klassiekers te tippen in een podcastrubriek omdat hij eigenlijk niet als podcast op je telefoon te beluisteren is, tenzij je de Soundcloudapp hebt. Je moet dus een beetje googelen en dan ouderwets je koptelefoon op je computer aansluiten. Hoewel het programma oorspronkelijk voor Radio 1 werd gemaakt, in 2014, kun je de volledige reeks niet daar, maar wel via de site van de Nederlandse publieke omroep VPRO beluisteren. (Of via Soundcloud dus.)

Het is radio met een missie. ‘Ik probeerde me elk gesprek voor de geest te halen dat ik ooit had met iemand die zei niet van klassiek te houden’, zegt De Groot. ‘Meestal waren er een paar uitzonderingen: de helikopterscène in Apocalypse now (Wagners ‘Ritt der Walküren’), of de kosmos die lijkt rond te drijven op Also sprach Zarathustra van Richard Strauss in 2001: A space oddyssey. Film dus. In de klassiekers heb ik dan ook geprobeerd om de levens van mijn favoriete componisten te “verfilmen” en hun eigen muziek te gebruiken als soundtrack.’

Maar zelfs als je een doorgewinterde Klaraluisteraar bent, vermoed ik dat je de stukjes net zo spannend, grappig en onroerend zult vinden als een leek zoals mezelf. Al is het maar vanwege het mooie montagewerk van stem en muziek. Ze zijn ook zo kort dat je ze even snel tussendoor tot je kunt nemen om een rotmoment te verzachten of een lange werkdag te breken.

Begin met: Ravel, bijvoorbeeld. Net zoals bij ingewikkelde of op het eerste gezicht onbegrijpelijke beeldende kunst, kan het verhaal achter een bepaalde kunstenaar of diens oeuvre een heel ander licht werpen op dat werk. Het kan een werk in het slechtste geval verteerbaar maken, in het beste geval kan het een openbaring zijn. Zo werkt het met deze aflevering (en al de andere) van De klassiekers ook. De Bolero, dat vreemde, plat gespeelde stuk, een stuk dat eigenlijk juist makkelijk lijkt, dat niets schijnt te verbergen, klinkt na het luisteren van De Groots verhaal niet meer hetzelfde.

Luister ook naar: Beethoven, Sjostakovitsj, Chopin, Ligeti, Mozart, Rostropovitsj, Hildegard von Bingen, Bernstein, Manuel de Falla, Tsjaikovski, Bach, Verdi en Satie. Na het beluisteren van de geschiedenis achter deze klassiekers en De Groots pientere gedachten daarbij, is de kans groot dat je Spotifyplaylist er helemaal anders uitziet.

Meer van dit: Song exploder. Componisten die al honderden jaren in hun graf liggen, kunnen natuurlijk niet meer vertellen hoe en waarom ze een bepaald stuk hebben gecomponeerd. Hedendaagse artiesten wel, en dat is precies de opzet van deze podcast. In iedere aflevering (het zijn al 165) vertelt een muzikant hoe een bepaald nummer tot stand kwam. De song wordt helemaal afgebroken en instrument voor instrument, sound per sound weer opgebouwd. Wilco, Björk, Fleetwood Mac, Iggy Pop, Grimes, DJ Shadow, Solange en vele, vele anderen: luisteren naar hun muziek krijgt een heel nieuwe dimensie.