Informateur De Wever ondermijnt beloften burgemeester De Wever
De startnota van Bart De Wever zet de sociale woningbouw in de centrumsteden op de helling, nochtans een speerpunt van de Antwerpse coalitie.
BRUSSEL I Antwerpen, 21 december 2018. Na de voorstelling van de Bourgondische coalitie (NVA, Open VLD en SP.A) pronkt de huidige Antwerpse SP.Aschepen Tom Meeuws met de paradepaardjes die hij kon binnenhalen. De eis van de socialisten om 10.000 sociale woningen extra te bouwen, landt uiteindelijk bij de belofte van burgemeester Bart De Wever (NVA) om 5.000 nieuwe of grondig vernieuwde sociale woningen op te leveren. De SP.A mikt behalve de renovaties op minstens 2.000 splinternieuwe woningen tegen 2024. In het Antwerpse bestuursakkoord staat letterlijk te lezen dat die 5.000 sociale woningen er komen, weliswaar ‘mits het Vlaamse financieringssysteem wordt behouden’.
O ironie, net dat systeem gaat volgens de startnota van Vlaams informateur Bart De Wever deels op de schop. In de nota pleit hij voor een subsidiestop voor gemeenten die al een bepaald percentage sociale woningen – 9 procent van het woningaanbod – bereikt hebben. Dat geldt nu al voor een aantal centrumsteden, waaronder Antwerpen. Zij zouden alleen nog een beroep kunnen doen op Vlaams geld voor renovaties.
De Wever ondermijnt in de startnota met andere woorden zijn eigen Antwerpse bestuursakkoord en zet de Antwerpse socialisten een pad in de korf.
Coalitiepartners onder druk
Bij de Antwerpse SP.A gaf gisteren niemand thuis. Maar ook in Gent, waar de sociale woningbouw een prioriteit is van het nieuwe stadsbestuur, kijken ze wantrouwig naar de passage over sociale woningen in de startnota. ‘Dit is compleet in tegenstrijd met wat we voor ogen hebben in Gent’, zegt SP.Aschepen van Sociaal Beleid Rudy Coddens. ‘Ook in Antwerpen was de sociale woningbouw één van de elementen voor de SP.A om mee te stappen in het stadsbestuur’, benadrukt hij. ‘Bizar dat De Wever zoiets opneemt in zijn nota.’
De controversiële passage is niet alleen een potentiële splijtzwam in Antwerpen, ook in Gent verhogen de SP.A en Groen de druk op Open VLDburgemeester Mathias De Clercq en coalitiepartner CD&V. ‘Hun partijen zijn Vlaams aan zet en de burgemeester heeft ons verzekerd dat onze eisen zijn overgemaakt aan de onderhandelaars’, zegt Coddens.
De Gentse schepen van Wonen, Tine Heyse (Groen), nuanceert dat haar stad nog altijd sterk rekent op Vlaams geld voor renovaties en vervangingsbouw. ‘Maar bij renovaties komen er door de strengere normen minder woningen in de plaats, terwijl de uitdagingen bijzonder groot zijn. Ook Mechelen en Genk zitten overigens in hetzelfde schuitje.’
Aanporren kleinere gemeenten
In Genk, dat van oudsher veel sociale woningen telt, toont CD&Vburgemeester Wim Dries zich minder ongerust. ‘Bij ons ligt de nadruk op een status quo van het aantal sociale woningen en renovatie. Op zich is het ook niet slecht dat andere gemeenten nu eerst het vereiste percentage sociale woningen behalen. Maar dat is voor alle duidelijkheid een Genks standpunt.’
Bij een aantal kleinere steden en gemeenten ligt die uitbouw van sociale woningen nog gevoelig. In Mechelen houdt Open VLDburgemeester Bart Somers, die nu mee aan de Vlaamse onderhandelingstafel zit, de lippen op elkaar. Maar ook hij staat onder druk. Zijn collegaburgemeester in Gent, Mathias De Clercq (Open VLD), suste in De Gentenaar al dat ‘dit een startnota is van informateur De Wever en geen regeerprogramma van de coalitiepartijen’.
Statuut van de nota?
Het statuut van de Vlaamse startnota is nog altijd wat onduidelijk: is het nu een NVAdocument of een voorloper van het regeerakkoord (DS 13 augustus)? Daar profiteren ze bij de NVA van om te sussen. ‘Veel valt hier nog niet over te zeggen. Dat zullen we wel zien na de onderhandelingen’, klinkt het bij een Antwerpse NVA’er. Er zijn nog mogelijke tussenoplossingen, zoals het opschuiven van de invoering van de subsidiestop naar de volgende regeerperiode. Maar bij de NVA beseffen ze wel dat de coalities in Antwerpen en Gent door de beslissing onder druk komen te staan.
Zelf benadrukte Bart De Wever maandag, in tegenstelling tot CD&V en Open VLD, dat het niet om een NVAnota gaat. ‘Ik heb met alle partijen gesproken en dit is daar een synthese van.’ Maar in hoeverre het punt over de sociale woningbouw al dan niet al is afgeklopt, zal nog moeten blijken.
‘Net als in Gent was de sociale woningbouw ook in Antwerpen één van de elementen voor de SP.A om mee te stappen in het stadsbestuur’
RUDY CODDENS
Gentse SP.Aschepen van Sociaal Beleid